Eskişehir’de görevli olduğu yıllarda Kıbrıs’a yapılan operasyonda şehit düşen Pilot Yüzbaşı Cengiz Topel, yurdun dört bir tarafından unutulmayarak, adına açılan etiket ile sosyal medyada da anılıyor.
Şehadetinin üzerinden 59 yıl geçen Şehit Pilot Yüzbaşı Cengiz Topel'in kahramanlığı nesileden nesile yaşamaya devam ediyor. Yurdun dört bir yanında sosyal medyada anma paylaşımları yapılırken, önemli bir çoğunluğu Eskişehir'den olan sosyal medya kullanıcıları, Topel adına açılan etikete onlarca gönderi paylaşarak şehidini andı. Bazı kurum ve kuruluşlar, yıl dönümü dolayısı ile mesajlar yayınladı.
Milli Savunma Bakanlığı da yayınladığı mesajda, "59 yıl önce şehit verdiğimiz Cumhuriyet Dönemi'ndeki ilk hava harp şehidimiz Pilot Yüzbaşı Cengiz Topel’i, Erenköy Direnişi ile destan yazan Kıbrıs Türkü şehitlerimizi rahmet, minnet ve saygıyla anıyoruz" ifadelerine yer verdi.
Kıbrıs Zafere Doğru dizisindeki o sahneler tüm Türkiye'yi gözyaşlarına boğmuştu
2021 yılında TRT 1 ekranlarında yayınlanan, Kıbrıs Türk halkının varoluş ve özgürlük mücadelesini ekranlara taşıyan, Kıbrıs Zafere Doğru dizisinin 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı'nda bu akşam yayınlanan 12. bölümünde Erenköy direnişi ve Erenköy direnişinin sembollerinden Yüzbaşı Cengiz Topel'in dört kol komutanı olduğu Eskişehir'den kalkan jetlerle direnişe havadan verilen desteğe yer verilmişti. Uçağı Rum uçaksavarlar tarafından vurulan Cengiz Topel paraşütle atlayarak kurtulmuş, ancak Rumlar tarafından esir alınmış ve şehit edilmişti. Dizinin Cumhuriyet Bayramı akşamı yayınlanan o bölümündeki Cengiz Topel ile ilgili sahneler tüm Türkiye'yi duygulandırmış, şehidimiz bir kez daha saygı ve minnetle anılmıştı.
Erenköy direnişi Kıbrıs mücadelesinde bir milat olmuştu
Tarihe "Erenköy destanı" olarak da geçen ve Kıbrıs'taki mücahitler ile Rumların savaştığı Erenköy direnişi, Türkiye'nin Kıbrıs'taki ilk resmi müdahalesi ile tarihe geçmiş ve Kıbrıs'taki dengeleri değiştirmiş, 20 Temmuz 1974'teki Kıbrıs Barış Harekatı'na uzanan süreci başlatmıştı.
Kıbrıs şehidimiz Cengiz Topel kimdir?
Cengiz Topel, 2 Eylül 1934, İzmit doğumlu - 8 Ağustos 1964 yılında hayatını kaybeden , Türk pilot yüzbaşıdır. 1964'te Türk Hava Kuvvetleri'nin Kıbrıs'ta gerçekleştirdiği uyarı uçuşunda, uçağı Rum uçaksavarlar tarafından vurulunca paraşütle atladı ve esir düştü. Rumlar tarafından hastanede öldüğü belirtilen Topel'in naaşı iade edildi. Türk Hava Kuvvetleri'nin Kıbrıs'taki ilk pilot kaybıdır.
Trabzonlu Tekel tütün eksperi Hakkı Bey’in oğludur. Babasının görevli olduğu İzmit'te 2 Eylül 1934 tarihinde doğdu. Annesi Mebuse Hanım’dır. Ailede dört kardeşin üçüncüsüdür.
İlkokula Bandırma II. İlkokulu'nda başladı, babasının Gönen, Balıkesir’e tayini ile Ömer Seyfettin İlkokulu’nda öğrenimine devam etti. Babasını kaybettikten sonra ailesi Kadıköy, İstanbul'a yerleşti. Kadıköy Yeldeğirmeni Okulu’nda ilk ve orta öğrenimini tamamladı. Lise öğrenimine, Haydarpaşa Lisesi'nde başlayıp Kuleli Askeri Lisesi’ne devam ederek 1953 yılında bitirdi. 1955 yılında Kara Harp Okulu’nu bitirip asteğmen olarak ordu saflarına katıldı.
Küçük yaşlardan beri havacılığa olan merakı sonucu hava sınıfına ayrıldı. Pilotaj eğitimi için Kanada’ya gönderildi. Kanada’daki eğitimini başarıyla tamamlayarak 1957 yılında yurda dönüp Merzifon 5. Ana Jet Üs Komutanlığı'nda göreve başladı. 1961 yılında Eskişehir 1. Hava Ana Jet Üssü’ne atandı. 1963 yılında yüzbaşılığa terfi etti.
Eskişehir'den Kıbrıs'a dört kol komutanı olarak gönderildi, şehit düştü
8 Ağustos 1964 tarihinde Kıbrıs Harekatı sırasında Eskişehir’den Kıbrıs’a, dörtlü kol komutanı olarak gönderildi. F-100 uçağıyla uçuş esnasında uçağı yerden isabet alarak düşürüldü. Paraşütle atlamayı başardı, fakat Rumlar tarafından esir alındı. Uluslararası savaş hukukunun esirleri kapsayan maddelerine aykırı olarak yapılan işkenceler sonucu öldüğü iddia edilir. Kıbrıs'taki ilk Türk hava harp şehidi olan Cengiz Topel'in hastanede öldüğü açıklandı, ancak naaşı ısrarlı girişimler sonucu 12 Ağustos 1964 tarihinde Rumlar’dan alınabildi.
Cengiz Topel adı Eskişehir'de ve birçok ilde yaşatılıyor
Cengiz Topel'in adı Eskişehir'de ve Türkiye'nin çeşitli bölgelerindeki yerleşim yerlerinde birçok park, cadde ve sokağa adı verilmiştir. Gaziantep ve Kayseri'de birer semt, Ankara'nın Mamak, Çubuk ilçelerinde ve İzmir'in Konak ilçesinde birer mahalle, İstanbul'un Gaziosmanpaşa, Eyüp ve Kartal ilçesinde, Hakkari'nin Yüksekova ilçesinde, Kocaeli'nin İzmit ilçesi Karabaş mahallesinde ve Balıkesir'in Hasan Basri Çantay ve Gündoğan mahallelerini ayıran ve şehir merkezinden 9. Ana Jet Üssü'ne ulaşımı sağlayan caddeye, babasının tayini ile Ömer Seyfettin İlkokulu'na devam ettiği Gönen (Balıkesir)'deki bir ana caddeye; Malatya, Kırıkkale, Sorgun ve Eskişehir'de en büyük caddelerden birine, Tekirdağ merkezindeki bir meydana adı verilmiştiCengiz Topel ismi, Antalya'nın Muratpaşa ve Finike ilçelerinde, Ağrı'nin Patnos ilçesinde, Adıyaman'da Eskişehir'de, Batman'da, Sakarya'da,Tokat Turhal'da Samsun'da, Şanlıurfa'da, Isparta'da, İstanbul'un Bakırköy ve Zonguldak'ın Kozlu, Manisa'nın Demirci, Mersin'in Akdeniz, Tarsus, Silifke ve Anamur, Osmaniye'nin Kadirli, Adana'nın Yüreğir, Konya'nın Karatay, Afyonkarahisar ilinin Dinar, Trabzon'un Of ve Sinop'un Boyabat,Gaziantep'in Şahinbey, İzmir'in Buca ve Güzelbahçe ilçesinde, Gönen'de (Balıkesir)okullara verilmiştir.
Eskişehir ve Bursa'da heykelleri var
Ayrıca Konya'da Cengiz Topel'in adını alan "Şehit Topel Polis Merkezi", İzmit'te "Cengiz Topel Deniz Hava Üs Komutanlığı" ve Kocaeli Cengiz Topel Havalimanı bulunmaktadır.İstanbul-Şirinevler'de, Kâğıthane'nin Çağlayan mahallesinde ve Maltepe Gülsuyu Mahallesi'nde adını taşıyan bir cami vardır. Eskişehir'in merkezinde ve Bursa’nın Gürsu ilçesinde heykeli bulunmaktadır. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde ise anıtı dikilmiş, bir köye ve bir hastaneye ismi verilmiştir. İzmir-Karşıyaka'da ve Düzce merkezde bir sokağa ismi verilmiştir.