Anadolu Üniversitesi’nin Sosyal Medya ve Dijital Güvenlik Eğitim, Uygulama ve Araştırma Merkezi’nde (SODİGEM) çalışmalar yapan Dr. Gizem Yıldız; bilişim alanındaki siber zorbalıklardan bahsederek,
"Siber zorbalık, mağduru intihara kadar sürüklüyor" uyarısında bulundu.
Siber zorbalığın, bilişim teknolojini kullanarak, başkalarının ilişkilerine ya da sosyal durumlarına karar verme amacıyla gerçekleştirildiğini ve her türlü saldırganlık, küçük düşürme, taciz etme gibi davranışlarda bulunarak yapıldığını ifade eden Dr. Gizem Yıldız, “Siber zorbalığı gerçekleştiren kişilerin hedefinde, kendini savunmakta zorluk yaşayan güçsüz ve zayıf kişilikler vardır” diye ifade belirtti.
“Siber zorbalık, kişiye taciz boyutunda ısrarla mesaj atma, kişiye şantaj yapma şeklinde gerçekleşiyor”
Sosyal medyadaki zorbalıkların nasıl yapıldığına dair örnekler veren Dr. Gizem Yıldız, konuyu şu sözler ile özetledi: “Kişinin özel fotoğraf, video ya da dosyaları; yazılımlarla veya illegal yollarla ele geçirilip paylaşılıyor ve dijital ortamlarda herkese açık ya da özel mesajlarla tehdit edilmeler yaşanabiliyor. Bu konu hakkında ayrıca; kişinin e-posta hesabını ele geçirmek, şantaj yapmak, dolandırmak gibi örnekler de olabiliyor. Yine sosyal medyada kişiyi aşağılama, hakkında dedikodu yapma, hakaret etme, kişiye taciz boyutunda ısrarla mesajlar atma, özel yaşama ilişkin bilgileri ifşa etme ve kişinin yasadışı yollarla ele geçirilen fotoğraf, video ya da mesajlarını kullanarak kişiye şantaj yapma şeklinde vakalar da gerçekleşiyor.”
“Farkında olmadan mağduru intihara teşebbüs edecek kadar ileri bir düzeye sürükleyebiliyoruz”
Türkçe karşılığı yanlış bilgi salgınına karşılık gelen infodemi kavramının var olduğunu ve sosyal medya kullanıcılarının bu bilgileri sürü psikolojisine uyarak paylaştıklarını söyleyen Yıldız; onların, aslında farkında olmadan linç kültürü çerçevesinde siber zorbalık yaptıklarını anlatarak, “Sosyal medya sitelerini kullanırken, dikkatli olmalıyız. Paylaşımlarımızla zaman zaman linç kültürü dâhilinde siber zorbalığı destekliyoruz. Kişilere hakaret ederek veya onların itibarlarını zedeleyerek, mağduru intihara teşebbüs edecek kadar ileri bir düzeye sürükleyebiliyoruz ne yazık ki” dedi.
“Sosyal medyadaki anonim hesaplar, özellikle çocukları savunmasız bırakıyor”
Dr. Yıldız, siber zorbalıktan dolayı çocuklarda; psikolojik ve fiziksel anlamda olumsuzluklar yaşandığını ve neticesinde depresyonla beraber ağır ruhsal sorunlara sebep olduğunu ifade ederek; ebeveynlerin, çevrimiçi istismarda olduğu gibi çocuklarının dijital medyadaki ayak izlerini sürmelerini, internet geçmişi ve sosyal medyadaki yazışmalarını onlara belli etmeden takip etmelerini önerdi. Dr. Gizem Yıldız, "Sosyal mecradaki anonim hesaplar, özellikle çocukları savunmasız bırakıyor. Özellikle ailelerin bu konuda bilinçlenerek, siber zorbalıkla nasıl baş edilebileceğine dair farkındalık eğitimleri verilmesi gerekiyor. Sosyal medya ile iç içe olan çocukların, bilinmeyen kullanıcı hesapları karşısında kimi dikkate alacaklarını bilmedikleri için korku yaşamaları normal. Bu yüzden onların hesaplarını teknik anlamda güçlü şifreler ile korumalı, uygunsuz kişilerle etkileşim kurmaması gerektiğini anlatmalıdır. Fakat ailelerin yasakçı bir zihniyetten uzak durarak, bunları uygun bir dille öğretmesi oldukça önemlidir" diye iletti.
“Eskişehir bilişim suçlarıyla mücadele eden departman, aktif ve hızlı çözümler üretiyor”
Bilişim alanındaki suçların, Türk Ceza Kanunu’nda, 5237 Sayılı Kanunu’nun 10’uncu bölümünde yer aldığını; sanal şiddet, dijital ortamdaki eziyet, hakaret, ayrımcılık, huzur bozma, haberleşme gizliliği ihlali, özel hayatın gizliliği ihlali, kişilerarası konuşmaların dinlenmesi ve kayıt altına alınması gibi şeylerin bilişim suçu olduğunu, mağdurun bu gibi durumlarda en yakın karakol ya da savcılığa gidemiyorsa Alo 166 İnternet Bilgi İhbar Hizmet Hattı’nı arayarak şikayette bulunması beyan eden Dr. Yıldız, “ Eskişehir bilişim suçlarıyla mücadele eden departman; aktif ve hızlı çözüm üretiyor. Teknolojik altyapıları yüksek olduğu için taciz eden kişinin VPN kullanması durumunda bile belli noktalara kadar saldırgan kişiyi takip etmeye yönelik uygulamaları olduğunu biliyoruz” diyerek sözlerini tamamladı.