Eskişehir'de, Tepebaşı Belediyesi, işletmelerin faaliyetlerinde çevresel, sosyal, kültürel, ekonomik, insan hakları, sağlık, güvenlik gibi konuları ele alarak Sürdürülebilir İşletmeler Projesi’ni hayata geçiriyor. Projenin tanıtım toplantısı, turizm sektörü ve otelleri ele alan ilk modeli ile alanında uzman isimlerin yanı sıra çok sayıda işletmecinin katılımı ile gerçekleştirildi. Tepebaşı Belediyesi, sürdürülebilirlik alanında örnek çalışmaları hayata geçirmeye devam Küresel Amaçlar çerçevesinde başlatılan Tepebaşı Sürdürülebilir İşletmeler Projesi de turizm sektörü ve otelleri ele alan ilk modeli ile alanında uzman isimlerin yanı sıra çok sayıda işletmecinin katılımı ile gerçekleştirildi. Tanıtım toplantısına Tepebaşı Belediye Başkanı Dt. Ahmet Ataç’ın yanı sıra Anadolu Üniversitesi Turizm Fakültesi Dekan Vekili Prof. Dr. Oktay Emir, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Turizm Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Yaşar Sarı ve çok sayıda turizm işletmesinin yöneticileri ve akademisyenler katıldı.
Ahmet Ataç: Kent adına önemli bir adım
Etkinliğin açılışında konuşan Tepebaşı Belediye Başkanı Dt. Ahmet Ataç, Tepebaşı Belediyesi’nin temiz enerji ve sürdürülebilirlik alanındaki çalışmalarından bahsetti. Başkan Ataç, “Diliyorum ki hem turizm hem de sürdürülebilirlik konularında birlikte çalışmalar yapalım. Kent adına önemli bir adım atabilmek niyetindeyiz. Tepebaşı bölgesinde bu anlamda birçok çalışma gerçekleştirdik. 2003 yılında Tepebaşı’nın planlarını yaparken, Fabrikalar bölgesinde özel bir plan hazırladık. Hizmet sektörlerini, turizm ve hizmet sektörünü ön plana alan bir çalışma gerçekleştirdik. Bugün baktığımızda, Eskişehir’in önemli bir merkezi haline geldi. 1999 öncesinde şehrimize gelen bir iş insanı ya da turist, sadece gündüzü Eskişehir’de geçirip konaklama için Bursa’ya gidiyordu. Konaklama, turizm adına çok ciddi bir sıkıntı vardı. Bu planlamayı da özellikle konaklama, yeme- içme, alışveriş, eğlence gibi sektörlere yer vererek yaptık. Kentsel tasarımı içeren bu plan yaklaşık 100 hektarlık bir alanı kapsıyordu. Türkiye’de ilk kez bu kadar büyük bir alanda kentsel tasarım yapıldı. Neticede planımızın hayata geçmesi ile birlikte Tepebaşı’nın gelişimi de olabildiğince en iyi şekilde gerçekleşti. Bölgemize gelen kurumlar, şirketler de bölgemize önemli katkılar verdi. Geçen zaman içinde Tepebaşı Belediyesi, bir taraftan da yenilenebilir enerji konusuna yöneldi. 2009 yılında hizmet binamızın enerji sorununu çözmek istedik ve çatıya 400 tane güneş enerji paneli yerleştirdik. Sonrasında elektrik dağıtım şirketinin çift yönlü şebekesine bağladık. Hafta içi enerji alırken, hafta sonu enerji satıyoruz. Bu halen devam ediyor. Yüzde 20’lik bir tasarruf sağlıyoruz. Bu bizim açımızdan çok önemliydi ve böylelikle yüzümüzü güneşe dönmeye karar verdik. 2013’te, Brüksel’de Avrupa Parlamentosu’nda Başkanlar Sözleşmesi’ne davet edildik. 1000 belediye başkanı olarak bunu imzaladık. Sözleşme kapsamında 2020 yılında karbon ayak izini yüzde 23 oranında azaltacağımızı taahhüt ettik. Sonrasında Sürdürülebilir Enerji Eylem Planı hazırlığına başladık. Bu eylem planı, o zamanlar çok az şehirde vardı. 2014’te Remourban hibe programına girdiğimizde, eylem planımızın bir kırmızı çizgi niteliği taşıdığını gördük. Yani o plan olmazsa, hibe programına giremiyorsunuz. Neticede tüm Avrupa’ya açık olan hibe programını İngiltere’den Nottingham ve İspanya’dan Valladolid ile birlikte kazanan 3 şehirden 1 tanesi Tepebaşı oldu. 3’lü konsorsiyumun toplam bütçesi 23 milyon avro idi ve Tepebaşı’na 5 milyon avro hibe desteği getirdik. Bu bütçe ile de Melih Savaş Yaşam Köyü’nü akıllı şehir haline getirdik. Proje de zaten akıllı şehirlerin hızlandırılmasını kapsıyordu. Binalarda enerji kayıplarının önlenmesi, güneş enerji üretimi gibi birçok teknoloji kullanarak enerjiden yüzde 53 tasarruf sağladık. Karbon ayak izini ise yüzde 63 oranında azalttık. Bunlar çok ciddi rakamlar. Elektrikli otobüslerimizle ise yüzde yüz enerji tasarrufu sağladık. Projemizin bir ayağı da zaten sürdürülebilir ulaşımdı. Türkiye’de elektrikli otobüs kullanan da ilk belediyeyiz. Hibrit araçlar, elektrikli bisikletlerimiz var. Ayrıca 3 bin veriyi değerlendirebilen bir portal kurduk. Tüm verileri derleyip değerlendirebiliyorsunuz. Tüm bu çalışmalar neticesinde Türkiye’ye dünya çapında 2 ödül kazandırdık. Bu ödüllerin her 2’si de ülkemize ilk kez gelmiş oldu. 2018’de kazandığımız Birleşmiş Milletler Örgütünün 14 İnsan Yerleşimleri Küresel Forumu’nda kazandığımız Küresel Model ödülü ve Energy Globe Vakfı tarafından düzenlenen ve 180’den fazla ülkeden 2 bin 500’den fazla proje başvurusunun yapıldığı dünyanın en prestijli çevre ödüllerinden olan Ulusal Enerji Küresi Ödülü'nün kazananı olduk. Tepebaşı’nda yaptığımız önemli çalışmalar neticesinde bu ödülleri kazanmak hem şehrimiz hem de ülkemiz adına çok önemliydi” dedi. “Yenilenebilir enerji çalışmalarının yaygınlaşması lazım” Başkan Ataç konuşmasının devamında temiz enerji çalışmalarının yaygınlaşması gerektiğini ifade ederek, “Sürdürülebilirlik çok önemli bir konu olduğu için ilk olarak turizm sektörü ile birlikte çalışmalar yapalım istedik. Yaptığımız tüm işlerde sürdürülebilirlik ve temiz enerjiyi kullanmaya gayret ediyoruz. Çamlıca’daki kapalı pazar yerimizin de çatısına paneller koyarak tasarruf etmeye çalışacağız. Zaten günümüzdeki enerji sorununa ve faturalara baktığımızda, bu çalışmaların önemini bir kez daha anlıyoruz. Isparta’da yaşanan 4 günlük elektrik kesintisinden sonra, elektriğin üretim ve dağıtım işinin özelleştirilmesinin ne kadar sakıncalı olduğu ortaya çıktı. Bu iş kamu eliyle yapılsa, bugün bu yüksek maliyetler olmazdı. Bundan sonra ucuz ve yenilenebilir enerji çalışmalarının yaygınlaşması lazım. Burada 4 ayrı konuyu görüşeceğiz. Önemli konular irdelenirken, uyum sağlayan oteller üzerine de değerlendirmeler yapılacak. Sadece turizm değil, tüm sektörlerde sürdürülebilirlik konusunu işlemek istiyoruz. Bu çalışmalara ilk olarak başlayan, İklim Değişikliği Müdürlüğü’nü ilk olarak kuran belediyeyiz. Diliyoruz ilerde bu konu üzerine bir bakanlık kurulsun. Ciddi sorunlar dünyamızı bekliyor. Bugün burada yapılacak çalışmaları çok kıymetli görüyoruz” sözlerini kullandı. Programda daha sonra Tepebaşı Belediyesi İklim Değişikliği Müdürlüğü yetkilileri, “Tepebaşı Sürdürülebilir İşletmeler Proje Tanıtımı” sunumunu gerçekleştirdi. Toplantıda daha sonra DESİLYON Sürdürülebilir Çözümler Yönetici Ortağı Özlem Özkapı “İşletmelerde Sürdürülebilirlik”, TASİGO Otel Sürdürülebilirlik Yöneticisi Melike Karagöbek “Sürdürülebilir Otelcilik Üzerine Örnek Uygulama” adlı sunumlarını katılımcılara aktardı. Program, akademisyenler ve turizm sektör temsilcilerinden gelen öneriler ve tartışma bölümü ile sona erdi.
Proje ile neler yapılacak?
Tepebaşı Sürdürülebilir İşletmeler Projesi, işletmelerin faaliyetlerinde çevresel, sosyal, kültürel, ekonomik, insan hakları, sağlık, güvenlik gibi konuları ele alarak daha sürdürülebilir olmalarını amaçlıyor. Proje kapsamında en hızlı gelişen sektörlerden biri olarak ekonomiye ciddi katkılar sağlayan fakat aynı zamanda tüketimin en çok yapıldığı oteller, öncelikli işletme olarak ele alınıyor. Sürdürülebilir İşletmeler Projesinde; otellerin sürdürülebilirlik yolculuklarında, politikalarını ve yönetim planlarını iş stratejilerine, işletme süreçlerine ve kalite standartlarına entegre etmesi bekleniyor.
Proje kapsamında öncelikle sürdürülebilir otelcilik ile ilgili paydaşlarla birlikte bilgilendirme toplantıları yapılırken, sonrasında Kriter Belirleme Çalıştayı gerçekleştirildi. Online olarak gerçekleştirilen ve 3 gün süren atölye çalışması Tepebaşı Belediyesi, Eskişehir Ticaret Odası, GÜMTOB (Güney Marmara Otelciler Birliği Eskişehir Temsilciliği), ESOGÜ Turizm Otelcilik ve İşletmecilik Fakültesi, Anadolu Üniversitesi Turizm Otelcilik ve İşletmecilik Fakültesi, Türkiye Seyahat Acentesi Eskişehir Şubesi, Türkiye Otelciler Birliği Eskişehir Temsilciliği, SKAL İnternational Eskişehir, Ufkunes Turizm ve Seyahat Acentesi, TASİGO Otel, OMM INN gibi kurum ve kuruluşlardan katılımcılar ile gerçekleştirildi. Gerçekleştirilen çalıştay sonrasında Sürdürülebilir Otel Kriterleri; çevre yönetimi, satın alma - pazarlama, yönetim - kurumsal kapasite, sosyal sorumluluk olmak üzere 4 ana konu etrafında düzenlendi. Sürdürülebilir İşletmeler Projesi kapsamında ele alınan “Otelcilik Modeli” çalışmasının işletmeler açısından ilk aşamasını oluşturuyor. Şehirde sürdürülebilirliğin oluşmasına katkı sağlayacak olan projenin, otellerin ardından diğer işletmeler için de kriter oluşturmak amacıyla yapılacak çalıştaylar ile devam edeceği bildirildi. Sürdürülebilir İşletmeler Sertifikası İşletmelerini sürdürülebilirlik politikaları çerçevesinde dönüştürmek isteyen oteller, belirlenen kriterlere göre uyum sağlayarak Sürdürülebilir İşletmeler Sertifikasını almaya hak kazanacak. Sertifika çerçevesinde gerçekleştirdikleri sürdürülebilir faaliyetleri aracılığıyla işletmelerine ekonomik, sosyal ve çevresel faydalar sağlayacak olan oteller, kurumsal itibarlarını artırmanın yanı sıra şehrin sürdürülebilirliğine de katkı sağlamış olacak. Sürdürülebilirlik kriterlerine 3 aşamada (bronz, gold, platin) uyum sağlayan otellerin gelişimleri senede bir kere yapacakları raporlamaya göre değerlendirilecek.