Türkiye’de ilk defa Anadolu Üniversitesi bünyesinde kurulan Dil ve Konuşma Bozuklukları Eğitim, Araştırma ve Uygulama Merkezi (DİLKOM), kurulduğu günden bugüne dil, konuşma, ses ve yutma bozukluğu olan bireylere hizmetler sunmaya devam ediyor. DİLKOM’un sunduğu hizmetlerden en yenisi ise merkezde terapi alan afazili bireylere yönelik katılım temelli grup terapisi.
Dil becerilerinin geliştirilmesi amaçlanıyor
Türkiye’de afazili bireylerin grup terapisine ihtiyacı olduğu düşüncesinden yola çıkarak DİLKOM Müdürü Prof. Dr. İlknur Maviş, Dr. Öğr. Üyesi Semra Selvi Balo ve Arş. Gör. İlayda Kıncal’ın girişimi ile oluşturulan ve ilave gruplarla sürdürülmesi planlanan afazi terapilerinin devam etmesi öte yandan DİLKOM’da bireysel terapi alan tüm afazili vakalara da söz konusu terapi hizmetinin verilmesi planlanıyor. Bireysel terapiler afazili bireylerin dil becerilerini geliştirmeyi amaçlarken afazili bireylerin sosyal ve iletişimsel engellerini gidermek konusunda yeterli olmayabiliyor. Bununla beraber afazili bireylerin doğal iletişimlerini destekleyici ortamı sağlamak üzere bireysel terapilerin yanı sıra grup terapilerinin gerekliliği de uluslararası literatürde öngörülüyor.
Seanslarda en çok üç kişi oluyor
Afazide grup terapisi, birden fazla afazili bireyin ve grup lideri olarak en az bir dil ve konuşma terapistinin ve Anadolu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dil ve Konuşma Terapisi bölümü öğrencilerinin yer aldığı ortamlarda gerçekleştiriliyor. Seanslarda en çok üç kişilik afazili gruba sosyal-işlevsel iletişimi destekleyici bir ortam sunularak afazili bireylere birbirleri ile doğal etkileşim kurma imkânı veriliyor. Grup lideri dil ve konuşma terapisti ve öğrenciler iletişimin tıkandığı yerlerde bireylere yönlendirme yaparken, çeşitli aktivitelerle gerek sohbete gerekse birlikte zaman geçirmeye rehberlik ediliyor. Terapiler, afazili bireyleri grup ortamında ortak aktivitelere ve sohbete dahil etme ile sosyal izolasyonu kırarken, afaziyi sadece kendilerinin yaşamadığını, diğer bireylerin de bu durumu deneyimlediğini ve yalnız olmadıkları gerçeğini ortaya koymayı amaçlıyor. Terapinin içeriği genellikle kanıta dayalı ve grup ortamına uyarlanmış terapi uygulamaları, çeşitli dilsel ve bilişsel aktiviteler ve ortak katılımlı grup sohbetlerinden oluşuyor.
Afazi nedir?
Afazi, inme veya kafa travması gibi nedenlerle beyin hasarından kaynaklanan edinilmiş bir dil (lisan) bozukluğudur. Afazili bireyler, dil becerilerinde sorun yaşarlar; yani söylemek istediklerini ifade edemeyebilir veya konuşulanları anlayamayabilirler. Var olan felç olma hali ve dile ilişkin yaşadıkları güçlükler nedeniyle diğer insanlarla sosyal etkileşimleri ve sosyal hayata katılımları azalabilir.