Piyasada diş beyazlattığı iddiası ile satılan aktif kömür içerikli diş macunları hakkında konuşan Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) Diş Hekimliği Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Batu Can Yaman, “Aktif kömürün diş beyazlatma konusunda bilimsel kanıtı yok” dedi.
Özellikle sosyal medyada ve birçok marketin rafında görülen aktif kömür içerikli diş macunları, vatandaşın aklında büyük soru işaretlerine neden olabiliyor. Faydası olup olmadığı hakkında tereddüt yaşansa da popüler bir hal alan siyah renkli kömür içeren diş macunları hakkında ise uzmanlar uyarıyor. Kömür içerikli diş macunları üzerinde yapılan testlerde diş beyazlatmayla ilgili bilimsel kanıta ulaşılamadığını ve olumsuz durumların yaşanabileceğini belirtiliyor.
“Aktif kömürün diş beyazlatma konusunda bilimsel kanıtı yok”
Diş beyazlatmanın insanlar için ayrı bir yeri olduğunu belirten ESOGÜ Diş Hekimliği Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Batu Can Yaman, aktif kömür içerikli diş macunları konusunda, “Aktif kömür içerikli ürünler şu anda sağlık ve kozmetik dünyasının en büyük trendlerinden birisi haline geldi. Güzellik ürünlerinde ve diş macununda kullanılan tip olan aktif kömür; ahşap, Hindistan cevizi kabuğu ve aşırı ısı altında oksitlenen diğer doğal maddelerden yapılan ince taneli bir tozdur. Aktif karbon içerikli diş macunlarının etkinliğinin değerlendirildiği az sayıda çalışma bulunmaktadır. Çok sayıda aktif karbon veya aktif kömür içerikli macun internet sitelerinde ve piyasada beyazlatıcı olduğu iddiasıyla satılıyor. Diş macunundaki aktif kömür, dişlerinizdeki yüzey lekelerini gidermeye yardımcı olabilir. Kömür hafif aşındırıcıdır ve ayrıca yüzey lekelerini bir dereceye kadar emebilir. Bununla birlikte, diş minesinin altındaki lekeler üzerinde herhangi bir etkisi olduğuna veya doğal bir beyazlatma etkisi olduğuna dair bir kanıt yoktur. Dişleri beyazlatmak için, yüzeydeki lekelerin yanı sıra minenin altındaki içsel lekeler üzerinde çalışma gerekir. Aktif kömürün kanıtlanmış bazı faydaları olsa da diş beyazlatmayı bunlardan biri olarak gösterecek yeterli bilimsel kanıt yoktur” dedi.
“Kömürün, dolgu yapımında kullanılan malzemeleri nasıl etkilediği henüz bilinmiyor”
Kanıtlanmış bir faydası olmayan aktif kömür içerikli diş macunlarının tedavide kullanılan malzemelere de etkisinin tam olarak bilinmediğini belirten Prof. Dr. Yaman, şu ifadeleri kullandı:
“Kömürlü diş macunu günlük kullanım için fazla aşındırıcıdır. Dişlerinizde çok aşındırıcı bir malzeme kullanmak diş minenizi aşındırabilir. Bu, kalsifiye sarı bir doku olan dentini açığa çıkararak dişlerinizin daha sarı görünmesine neden olabilir. Ayrıca dişlerinizi daha hassas hale getirebilir. Ayrıca çoğu kömürlü diş macunu, florür içermez. Florür diş minesini güçlü tutmaya yardımcı olur, bu da dişlerinizi boşluklara ve çürümeye karşı korur. Böylelikle kömür içerikli diş macununu artan diş çürümesine bağlayan bazı kanıtlar ortaya çıkıyor. Bazı dişlerde lekelenmelere neden olurken, kömür parçacıkları eski dişlerin çatlaklarında ve yarıklarında birikebiliyor. Kömürün köprü, kuron ve kompozit dolgu yapımında kullanılan malzemeleri nasıl etkilediği henüz bilinmiyor. Aralarında siyah veya gri bir hat bırakarak kömür parçacıkları birikebilir. Fakat profesyonel bir temizlikten sonra ara sıra kullanıldığında lekelenmeyi önlemeye yardımcı olabilir. Aktif kömür içerikli diş macunları çok ilgi görmesine ve baskı görmesine rağmen, piyasadaki diğer diş macunları ve evde beyazlatma ürünlerinden daha etkili değildir. Yüzey lekelerini çıkarmaya yardımcı olabilir ancak sınırlı çalışmalar nedeniyle bu ürünün uzun süreli kullanımı hala bilinmemektedir”