Basın İlan Kurumu tarafından hazırlanan taslak yönetmelikle internet sitelerinin ilan alabilmesi için asgari çalışan sayısından, haber sayısına kadar çeşitli şartlar belirlenecek.
"Bu haliyle geçerse Anadolu gazetecileri, internet siteleri kapanmaya mahkum edilir"
CHP’nin gazeteci kökenli Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, konuyla ilgili yaptığı açıklamada taslak konusunda eleştirilerde bulundu. Çakırözer, "Bu taslak yönetmelik Anadolu basınının ölüm fermanıdır. Taslak bu haliyle geçerse Anadoluda gazeteleri, internet sitelerini kapanmaya, yok olmaya mahkum edecektir” dedi.
Çakırözer, internet sitelerine ilan alabilmeleri için getirilen 24 aylık bekleme süresi başta olmak üzere ağır ilan alma şartlarının kaldırılmasını isterken; internet siteleri temsilcileri ve basın meslek örgütlerinin görüşünün de yer verildiği bir yönetmeliğin çıkarılması gerektiğini söyledi.
"Hayal kırıklığı yarattı"
Basın İlan Kurumu’nun internet haber sitelerinin reklam ve ilan alma şartlarını düzenleyen ‘Resmî İlan Yayımıyla Alakalı İnternet Haber Sitelerine Dair Hükümler’ başlıklı taslak yönetmeliği hakkında Çakırözer, TBMM’de düzenlediği basın toplantısında taslağın Anadolu basını için ölüm fermanı olduğunu savunarak, “Bu taslak bu haliyle Anadolu basınında tamamen bir hayal kırıklığı yaşatmıştır. Anadolu’da gazetelerin, internet sitelerinin ölüm fermanıdır. İnternet siteleri kanun kapsamına alınmasına sevinirken şimdi taslak yönetmelikteki ağır koşullarla siteler, hergün okuduğumuz gazeteler kapanmaya, yok olmaya mahkum edimektedir” dedi.
“8 ÇALIŞAN, 50 HABER, 20 BİN TIKLAMA ŞARTI…”
Çakırözer, Meclis’te düzenlediği basın toplantısında internet sitelerinin reklam ve ilan alma koşullarını belirleyen taslak metne ilişkin şu değerlendirmeleri yaptı: “Yönetmelik taslağında şehirler kategorilere ayırmış durumda. Örneğin İstanbul için 15 asgari çalışan isteniyor. Ankara ve İzmir için ise en az 12 kişi çalıştırma, 30 bin ziyaretçi ve 90 bin görüntülenme şartı var. İstanbul, Ankara ve İzmir dışında kalan Anadolu şehirlerinde internet sitelerinin ilan alma şartalırı için istenen asgari kadro sayısı ise 4 ile 8 arasında. Günlük asgari haber sayısı 30 ile 50 arasında. Tekil ziyaretçi sayısının 3 bin ile 20 bin, görüntülenme sayısının da 9 bin ile 60 bin arasında olması isteniyor. Tüm bu koşulları yerine getiren internet sitelerinin ise resmi ilan alabilmesi için tam 2 yıl yani 24 ay beklemesi gerekiyor."
“BU AĞIR ŞARTLARI HİÇ KİMSE KARŞILAYAMAZ”
Çakırözer, "Ben Eskişehir Milletvekiliyim. Eskişehir’in de içinde bulunduğu kategorideki şehirlerdeki internet siteleri en az 8 kişi çalıştırcak, günde en az 50 haber yapacak, 20 bin tekil ziyaretçisi, 60 bin sayfa görüntülemesi olacak deniyor. Bu şartlara göre yayın yapılmasının ve ilan alınmasının mümkün olmadığı açık. Çalışan sayısını tuttursa haber sayısını, haber sayısını tuttursa ziyaretçi sayısını, tıklanma sayısını tutturamaz! Hepsi birbirinden ağır şartlar! Nereden bahsederseniz bahsedin Anadolu medyasının mevcut durumuna bakıldığında bu yönetmelik taslağında yer alan bu hükümlerin hiçbiri gerçekleştirilebilir değil" dedi.
"İLAN ALABİLMEK İÇİN 24 AY BEKLEME SÜRESİ KALDIRILMALI"
Bu taslak eğer böyle çıkarsa internet sitelerinin kapısına kilit vurmak zorunda kalacak. Tabii ki basın emekçilerimiz, gazeteciler istihdam edilsin ama bu ekonomik koşullarda 8 kişi çalıştırmak demek 100 bin, 120 bin lira masraf demek. Siz hem internet sitelerine ilan almak için 24 ay bekle diyorsunuz, hem alacağı kamu ilanlarının yüzde 15’inden komisyon alacağız diyorsunuz, hem de bu koşulları sağla diyorsunuz! BİK yine, ilan için 24 ay beklemek istemiyorsan da ‘çalışan sayını 2 katına, asgari tekil ziyaretçi sayısına da 6 katına çıkarırsan, 6 ay içinde ilan alabilirsin’ diyor. İnsanlar 8 kişiyi nasıl çalıştıracağını düşünürken, siz onlara 16 kişi çalıştırın daha çabuk ilan alın diyorsunuz. İnternet sitelerinin ilan alabilmek için 24 ay bekleme şartı kaldırılmalıdır" diye konuştu.
Çakırözer, "Ayrıca görüşmeler sırasında bizler ilan havuzunun genişletilmesini istedik. Ama burada görüyoruz ki internet sitelerine verilecek ilanlar gazetelere verilecek ilanlardan alınıyor. Yani ilan pastası genişleyeceğine küçülüyor. Yine siteye girdiğinde Anadolu’daki haber siteleri için en az 1 dakika, genel için ise en az 2 dakika sitede kalma zorunlulugu getiriyor. Böyle bir şart olamaz. Okuyucu siteye girer istediği haberi okur, haber uzun olur kısa olur bu süre kabul edilemez" dedi.
"BU KOŞULLARLA 'TIK HABERCİLİĞİ'NE DÖNER"
Çakırözer, "Bu ağır, gerçekleştirilmesi mümkün olmayan koşullarda internet siteleri haber sitelerinden çıkıp sadece ziyaretçi gelmesini, sayfa görüntülenmesinin artamasını amaçlayan ‘tık haberciliğine’ dönecek. Halkın haber alma hakkı ve basın özgürlüğünü düşünen gerçek habercilik siteleri tık alabilmek için magazin haberleri, asparagas haberler yapmak zorunda bırakılacak. Sadece ziyaretçi trafigini amaçlayan sitelen haline dönecek" diye konuştu.
"GAZETELER KAPANMAK ZORUNDA KALACAK, SİTELERE YÖNELECEK"
Çakırözer, "Bir başka dikkat çekilmesi gereken durum ise internet siteleri için ilan almak isteyen gazetelere olacak. Anadolu’daki gazetelere verilen ilanlar internet sitelerine de verilecek. Ve gazeteler tercih yapmak zorunda kalacak. Bu durum da uzun sürede Anadoludaki gazete ilanlarının baskı gazetelerden vazgeçmesine neden olacak. Bu taslak bu ağır koşullarda geçerse Anadolu’da sayıları binleri anca bulan yerel gazeteler çok kısa sürede yayın hayatına son vermek zorunda kalacak. İnternet sitelerinin büyük çoğunluğu bu ağır koşuları yerine getiremeyecek ve ilan/reklam alamayacak. Gazeteler kağıt baskıya son verecek, çalışanlarını internet sitesine yönlendirecek. Anadoluda hergün haberlerini okuduğumuz gazeteler yok olacak" dedi.
Çakırözer ayrıca, "Anadoluda gazeteleri, internet sitelerin, televizyonlara pay ayırmayan bir taslak ile karşı karşıyayız. Ayrıca bu taslağın hiçbir yerinde radyo ve televizyonlar geçmiyor. Oysa yerel radyo ve televizyonlar büyük sıkıntı içinde. Yüksek enerji bedelleri, Turksat ödemeleri, yayın iletim bedelleri ve SGK giderleri nedeniyle artık yayınlarını yapamaz hale geldiler. Yayınlarının devamı için sürekli devlet desteği, telif bedellerinin ödenebilir seviyeye indirilmesini istiyorlar. Kamu kuruluşalırın dağıtım bütçelerinden bütçe istiyorlar ama bunların hiçbiri bu taslakta yok" dedi.
"TASLAK GERİ ÇEKİLMELİ, AĞIR KOŞULLAR KALDIRILMALI"
Çakırözer, "Sonuç Anadolu’da basının yok edilmesi demek! Sadece sermayesi olanan, büyük parası olana para aktarılması demek. Gazeteciliği özgür, bağımsız çalışan internet siteleri, gazeteciler yapmasın isteniyor. Parası olan sermaye sahipleri gazetecilik yapsın, iktidarın baskısıyla iktidarın borazanlığını yapsın deniliyor. Bu taslakla yapılmak istenen budur. Yapılması gereken bu ağır kısıtlamaların olmaması, ilan ve reklamların gazetelere, internet sitelerine ve radyo televizyonlara eşit dağıtılmasıdır. Ayrıca internet medyası sahipleri ve basın meslek örgütleri dinlerek yönetmeliğin daha uygulanabilir, daha gerçekçi hale sokulması şarttır. Basın ilan kurumu Anadolu’da zor koşullar altında yayın hayatını sürdüren internet sitelerimizin hayatta kalmasını istiyorsa bu taslağı bu şekilde gündemine almamalıdır" dedi.