Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, dünyanın en büyük rezevlerinden Eskişehir Beylikova'daki toryum gibi nadir elementlerin bulunduğu sahada bir üretim tesisi kurulacağını açıklaması Eskişehir ve Türkiye'de büyük bir destekle karşılandı ve dünyada da geniş yankı uyandırdı.
Ancak CHP Eskişehir Milletvekili Jale Nur Süllü'den, "geleceğin en değerli madeni" ve nükleer santrallerde kullanılması ile en temiz enerji kaynaklarından biri olacağı öngörülen toryuma karşı çıkan açıklaması şaşkınlık yarattı!
Jale Nur Süllü açıklamasında, "Türkiye’ye müjdelenen Eskişehir Beylikova Kompleks Cevher Ocağı ve Zenginleştirme Tesisi’nin atık stok maliyeti ve yaratacağı tehlikeleri bilmek istiyoruz. Erzincan İliç Altın Madeni’nden Fırat Nehri’ne siyanür sızıntısı faciası gündemde iken müjde olarak sunulan Beylikova Kompleks Cevher Hazırlama Tesisi’nin 114,52 hektar atık barajı alanının Kızılcaören Göleti’nin sulama alanının içinde yer alması, bir Eskişehirli olarak uykularımı kaçırıyor" dedi
Süllü, Eskişehir Büyükşehir Belediyesi’nin olumsuz görüş vererek yasal süreç başlattığı, ancak Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın onayladığı ÇED raporunda sülfürik asit yöntemi ile çözündürme yapılmasının yaratacağı tehlikeler olacağını ileri sürdü.
Süllü açıklamasında, bilim insanlarının toryum elementinin iddia edildiği gibi, yeşil bir enerji olmadığını ve radyoaktif olduğunu iddia ederken, “Maden çıkartma işlemi sonrası radyoaktivitenin maden sahasında çalışan ve bölgede yaşayanlara, doğal yaşama, tarıma, hayvancılığa etkileri ÇED raporunda yer almamaktadır. Kızılcaören’de ve Karkın’da geçim kaynağı olarak tarım alanları yer almakta ve arıcılık faaliyetleri yapılmaktadır. Projede yılda 734,400 Kg. kimyasal patlayıcı, 34,560 Kg. dinamit kullanılacak; 114,52 hektar tarım alanı yok olacak, yüzlerce kamyonun çalışacağı alanda oluşan toz hava kirliliğine yol açacak ve gürültü kirliliği oluşacak ” diye konuştu.
Süllü, ayrıca, “Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü tarafından yapılan çalışmalar sonunda 1977 yılında, Eskişehir-Sivrihisar-Kızılcaören Köyü Yakın Güneyi Bastnazit-Barit-Florit Kompleks Cevher Yatağı Nihai Etüt Raporu’nun hazırlandığı, geçen sürede madenin işlenmesinin piyasa şartlarında ekonomik olmadığı için çıkartılmadığı, Türkiye’de binlerce ton toryum rezervinden sadece bin de 18.5 kadarının saf toryum olduğu gerçeği gizlenmektedir. Yer üstü kaynakları tüketerek yer altı kaynaklara göz diken AKP iktidarı, yine Eskişehir’in tarım topraklarını yok etme peşinde. Sudan’da, Atlas Okyanusu’nun ötesi Venezüella’da tarım yapmaya kalkanlar, doğal alanların yüzde 64’üne maden ruhsatı tahsisleri ile ülkemizin tarım topraklarını gözden çıkarmışlar ve bizi gıdada iyice yurt dışına bağımlı kılma kararlılığındalar. Biz Eskişehirliler, Eskişehir Kıymetlidir diyoruz. Seçim öncesi gerçekleri gizlemek için gündem peşinde koşup müjde adı altında toprağımızı, suyumuzu, havamızı kirletecek projeler yerine, çevre yolu, Kırka- Seyitgazi Yolu, Mihallıççık Yolu, Mihalgazi, Sarıcakaya Yolu, Kızılinler Turizm Termal Tesisi, TÜLOMSAŞ’ın geri şehre kazandırılması, hava alanımızın aktif yurt içi-yurt dışı uçuşlara açılması gibi şehrimize değer katacak projeler bekliyoruz. Ancak, bütçesini daha ilk altı ayda tüketmiş ve tükenmiş iktidardan bunları beklemenin gerçekçi olmayacağını da biliyoruz. Eskişehirli hemşerilerimiz merak etmesin, Cumhuriyet Halk Partisi iktidarımızda, ülkemizin değerlerine, yaşama, doğaya saygılı, rant yerine kamu yararını düşünen, bilimsel gerçeklerle desteklenen madencilik anlayışını hayata geçirmenin yanı sıra, Eskişehir’imizin gerçek ihtiyaçlarına dönük projeleri hayata geçireceğiz" ifadelerie yer verdi.
CHP'lilerin önceki açıklamalarını hatırlattı, düşündürdü!
CHP Eskişehir Milletvekili Jale Nur Süllü'nün bu açıklaması, CHP'li milletvekilleri ve bilim insanlarının daha önce Türkiye'nin toryumdan elektrik enerjisi üretmesi gerektiği yönündeki açıklamalarını da akıllara getirdi ve kafalarda soru işaretleri oluşturdu. Daha önce Akkuyu Nükleer Enerji Satrali'nin eleştiren CHP'li bazı milletvekilleri de, Türkiye'nin uranyumdan değil, toryumdan elektrik üretmesi gerektiğini savunarak Hükümeti eleştirmişti.
CHP Zonguldak Milletvekili TBMM'de Hükümeti toryum çalışmalarını durdurmakla itham edip eleştirmişti
CHP Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz, Aralık 2020'de TBMM'de yaptığı açıklamada, "Bugün, Türkiye'nin toryum rezervi dünyanın elektrik ihtiyacını yüz yıl karşılayabilecek seviyededir. Türkiye'nin toryum çalışmaları otuz yıllık bir derinliğe sahip. Bundan tam 13 yıl önce toryum teknolojisinde dünya lideri olma fırsatını yakalamıştık. Tarih 20 Kasım 2007. Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu toplandı ve şu kararları aldı: Toryum yakıt teknolojisi ve proton hızlandırıcısı üretiminin planlanması. Bütçenin tahsis edilmesi. Bir devlet politikası olarak tüm güvenlik tedbirlerinin alınması. Ancak bu toplantıdan sadece on gün sonra Susurluk'tan daha karanlık bir kaza gerçekleşti. İstanbul-Isparta seferini yapmakta olan yolcu uçağı inişe geçtiği sırada düştü. Kazada hayatını kaybedenler arasında Türkiye'nin toryum programının başındaki isim Prof. Dr. Engin Arık ve ekibindeki 5 nükleer fizikçi vardı. Uçağın GPS sisteminin bozuk olduğu, kara kutularının çalışmadığı, iniş takımlarının arızalı olduğu bilirkişi tarafından tespit edildi" demiş ve AK Parti'nin Türkiye'deki toryum çalışmalarını neredeyse durdurduğunu ileri sürmüştü.