Eskişehir'deki kazı bilinmeyenlere ışık tutuyor

Eskişehir Anadolu Üniversitesi Osmanlı Devleti’nin bilinmeyenler ile dolu kuruluş dönemine ışık tutacak Karacahisar Kalesi’nde yürüttüğü arkeolojik çalışmalara devam ediyor.

Osmanlı Beyliği’nin kuruluşunun 700. yılı olan 1999 yılında Prof. Dr. Halil İnalcık’ın girişimleriyle yüzey araştırması olarak başlayan ilk bilimsel çalışmalar 2001 yılından itibaren arkeolojik kazılar ile Anadolu Üniversitesi öğretim üyeleri tarafından sürdürülüyor. 2019 yılından itibaren Anadolu Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü Dr. Öğr. Üyesi Hasan Yılmazyaşar’ın başkanlığında Cumhurbaşkanlığı Kararı ve 12 aylık kazı statüsünde devam eden kazı çalışmalarında önemli sonuçlara ulaşıldı.

Cumhurbaşkanlığı Kararı ile 12 aylık kazı statüsünde devam eden kazılarda önemli bulgular elde ediliyor

Arkeolojik bulgulara göre ilk olarak 7. yüzyılın başında Bizans döneminde yerleşime sahne olan Karacahisar Kalesi; Ankara, İstanbul, Kütahya ve Seyitgazi yollarına hâkim ve son derece stratejik bir konumda yer alıyor. Osmanlı’nın ilk fethi olarak Türk tarihinde son derece önemli bir yeri olan kale, Osmanlı kroniklerine göre ilk hutbenin okunduğu ve ilk sikkenin basıldığı yer olarak biliniyor. Karacahisar Kalesi’nde bugüne kadar gerçekleştirilen kazılarda bulunan seramik bulguların büyük çoğunluğu, Geç Bizans ve özellikle erken Osmanlı döneminde elde ediliyor. Ancak asıl kale ile birlikte bölgenin tarihine dair daha kesin veriler, arkeolojik olarak tespit edilmiş sikkelerde karşımıza çıkıyor. 2019-2021 yılları arasında gerçekleştirilen kazılarda ise tespit edilen 741 sikkenin büyük bir kısmının erken Osmanlı dönemine ait olduğu anlaşıldı ve 200 sikke ile temsil edilen 1362 ile 1389 yılları arasındaki I. Murad dönemi örnekleri, kalenin bu dönemde çok yoğun bir iskana sahne olduğunu ortaya koydu. Osmanlı tarihi ile karşılaştırmalı değerlendirmeler sonucunda da bu iskânın askerî amaçlı olduğu anlaşıldı. Sikkeler ayrıca I. Murad haricinde Fatih Sultan Mehmed dönemine kadar kalede kesintisiz bir yerleşim olduğunu da ortaya koydu. Osmanlı bulgularının yanı sıra kalede Germiyanoğulları, Memluklu, Karamanoğulları, Menteşeoğulları, Aydınoğulları ve Altın Orda ile birlikte Bizans ve Latin-Haçlı dönemlerine ait arkeolojik bulgular ele geçirildi.

Anadolu Üniversitesi tarihe sahip çıkıyor
Türkiye’nin farklı bölgelerinde çok sayıda arkeolojik kazının yürütülmesinde Kültür ve Turizm Bakanlığı ile iş birliği içerisinde olan Anadolu Üniversitesi, Eskişehir Karacahisar Kalesi Kazıları için tüm olanaklarını seferber ediyor. 2021 yılında Eskişehir Valiliği tarafından yaptırılan Karacahisar Kalesi Çalışma İstasyonu’nun iç dizayn ve teknik donanımı Anadolu Üniversitesi imkânları ile gerçekleştirilmiş, kazı heyetinin bilimsel çalışmalarının sağlıklı ve konforlu bir ortamda sürdürülmesine katkı veriliyor. Kazı ekibinin ulaşım ve yemek ihtiyaçlarını da imkânları ile karşılayan Anadolu Üniversitesi aynı zamanda Bilimsel Araştırma Projesi ile kazı projesine destek veriyor. Edebiyat Fakültesinde bir laboratuvar alanının yenilenerek kazı ekibine tahsis edilmesi, çıkarılan bulguların analiz edilerek belgelendirilmesi ve kazı çalışmalarının yıl boyunca devam etmesine de olanak sağlıyor. Bu sayede aynı zamanda kazı ekibinde yer alan öğrencilerin derslerinden arta kalan zamanlarında bilimsel faaliyetlere katılımı sağlanmış, teorik bilgilerinin uygulamalar ile pekiştirilmesi için ortam oluşturulmuş olunuyor.