İnternetin geleceği metaverse nedir?

Son zamanlarda “metaverse” kavramını duymayanınınız yoktur. Facebook’un da dahil olduğu birçok teknoloji devinin yatırım yapmaya başladığı bu kavram son zamanlarda oldukça popüler olmaya başladı. Peki Metaverse nedir?

Metaverse kavramını anlamak için öncelikli olarak kelimenin kendisine bakmalıyız. “meta” Yunancada “sonra, öte” anlamına gelen bir kelime. Meta kelimesi ve İngilizcedeki “universe” kelimelerinin birleştirilmesi ile türetilen Metaverse de “evrenötesi” anlamına geliyor.

Peki “evrenötesi” yani “Metaverse” terimi ile ne kastediliyor? Kısaca açıklamak gerekirse Metaverse, tüm dijital dünyaların birleştirilmesiyle oluşturulan kolektif bir sanal paylaşım alanına, yani içinde tüm dijital dünyaların bulunduğu kurgusal evrene verilen isimdir. Birçok insana göre, gelecekte oluşturulacak olan bu Metaverse’e sanal gerçeklik veya artırılmış gerçeklik yoluyla ulaşmak mümkün olacak.

Tüm dijital ortamların birleştiği sanal bir evren: Metaverse

Şu an insanlar zaten dijital platformlar yoluyla çevrimiçi olarak birbirleriyle iletişim kurabiliyorlar. Ancak Metaverse fikri, insan etkileşimlerinin boyutunu bundan çok daha farklı bir yere taşımayı planlıyor. İnsanlar, Metaverse sayesinde kendilerini, sanal gerçeklik veya artırılmış gerçeklik yoluyla dijital bir evren içinde bulabilecek ve bu evrenin içinde kaybolabilecekler.

Sanal gerçeklik teknolojisi şu an için çoğunlukla oyunlarda kullanılıyor. Ancak Metaverse, sanal gerçekliğin ve artırılmış gerçekliğin kullanımını önemli derecede genişletecek. Yani bu dijital evrende, muhtemelen üç boyutlu bir avatar yaratılarak; çalışmak, gezmek, oyun oynamak, konsere gitmek, alışveriş yapmak gibi birçok günlük aktiviteyi yerine getirmenin mümkün olması bekleniyor. Ancak bunların şu an için sadece bir hayal olduğunu belirtmekte fayda var.

Kripto para birimlerinin de metaverse’te önemli bir yeri olduğunu söylemeden geçmemek gerek. Zaten son aylarda artan NFT satışlarından haberiniz varsa metaverse’ün bunlarla olan bağlantısını tahmin edebilirsiniz. NFT olarak satılan birçok eser dijital dünyalarda korunuyor. Bu eserlerin de metaverse’te, sergilenmesi ve satılabilmesi planlanıyor. Metaverse, blockhain teknolojisi sayesinde sahip olunan herhangi bir sanal varlığı dijital evrende kullanabilme imkânını sağlayabilecek. Kısaca özetleyecek olursak kripto para birimleri, sanal bir ekonominin başarılı bir şekilde oluşmasına ve işlemesine olanak sağlayabilir.

Popüler metaverse projeleri
Axie Infinity (AXS)
Decentraland (MANA)
Starlink (Starl)
The Sandbox (SAND)
Aavegotchi (GHST)
Ufo Gaming (UFO)

Neden bu kadar popüler oldu?
Sanal dünyalar ile ilgili her sene bazı yeni trendler ortaya çıksa da kısa bir süre sonra bunlar unutuluyor. Ancak Metaverse kavramı ile ilgili bunu söylemek doğru olmaz.

Bunun ana sebeplerinden biri, birçok dev teknoloji şirketinin bu konuda duyduğu heyecan. Bu şirketler, eğer her şey beklendiği gibi giderse ve insanlar zamanlarını bu ‘alternatif evrende’ geçirmeye başlarsa diye geride kalmak istemiyor ve yeni yatırımlar yapıyor.

Metaverse’ün son zamanlarda bu kadar popüler hâle gelmesinin bir sebebi daha var: Covid-19 pandemisi. Son bir buçuk yıldır hayatlarımızı etkisi altına alan pandemi sebebiyle hepimiz evimizde kalmak zorunda kalmıştık ve her şeyi dijital olarak halletmeye başlamıştık. Dijital etkileşimin artması sebebiyle metaverse kavramına duyulan ilgide büyük bir artış görülmeye başladı.

Neden önemli?

Sanal dünyalar ile ilgili her sene bazı yeni trendler ortaya çıksa da kısa bir süre sonra bunlar unutuluyor. Ancak Metaverse kavramı ile ilgili bunu söylemek doğru olmaz.

Bunun ana sebeplerinden biri, birçok dev teknoloji şirketinin bu konuda duyduğu heyecan. Bu şirketler, eğer her şey beklendiği gibi giderse ve insanlar zamanlarını bu ‘alternatif evrende’ geçirmeye başlarsa diye geride kalmak istemiyor ve yeni yatırımlar yapıyor.

İnternetin geleceği

Metaverse’ün yalnızca oyunlar için olan bir evren olmayacağını, birçok işlevi yerine getirebileceğiniz bir sanal evren olduğunu söylemiştik. Teknoloji endüstrisinin önde gelen figürleri de oyunlar dışında heyecan duydukları birçok şeyin olduğunu söylüyorlar. Bu isimler metaverse’ün, gerçek zamanlı 3D grafiklere, kişiselleştirilmiş avatarlara, basmakalıp oyunlardan ziyade daha hedef odaklı sosyal etkileşimlere, insanlara ait sanal ortamların oluşturulabilmesine ve insanlara para kazandıran bir ekonomik sisteme sahip olmasını istiyorlar.

Kısacası metaverse, hayal edebileceğiniz çoğu şeyin sanal bir evrende yer almasını sağlayabilecek. Bunu günümüzdeki internet gibi düşünebilirsiniz. Uzmanlara göre akıllı telefonlar 1980’li yıllardaki cep telefonlarına kıyasla neyse, metaverse de şu anın sanal gerçeklik teknolojisi için o. Yani metaverse düşünülenden çok daha geniş bir kavram.

Sonuç olarak metaverse, şu an için kulağa bilim kurgu gibi gelse de internetin geleceği olarak tanımlanıyor. Birçok insan bu konuya şüpheyle yaklaşsa da gelecekte her şeyin yapılabileceği sanal bir evrenin var olmasının heyecan verici olduğunu söylemek yanlış olmaz. Belki de ilerde bütün zamanımızı burada geçireceğiz ya da kim bilir belki de bu teknoloji o kadar fazla gelişecek ki metaverse’e bilinç aktarımı gibi durumlar söz konusu olacak. Bunların olup olmayacağını zamanla göreceğiz.