Coğrafya kader de değil, keder de
“Coğrafya kaderdir” Sözü İbn Haldun’a atfediliyor.
Bu söz İbn HALDUN'un anlayışından ortaya çıkmışsa -Mukaddime’de bu söz açıkça geçmiyor, fikir olarak ortaya konuyormuş.- 1337 yılından 2022’ye aynı kaldığını düşünmek size de saçma gelmiyor mu?
Geçen yüzyıllarda değişenlerle birlikte bizim değiştirebileceklerimiz de değişmedi mi?
Mekânın değilse de zamanın imkânları en iyi halinde değil mi?
Hep bir ağızdan söylenenlere kulak tıkayalım diye söylüyorum. Tüm Çinliler aynı anda zıpladığında deprem olur mu bilmiyorum.
7 Mayıs 2022’de "En sevdiğim dil Türkçe’dir" diyen Prof. Dr. Johan VANDEWALLE için Eskişehir’de bir haber sitesinde köşe yazısı yazılmış. Başlığı “35 yabancı dili, ana dili gibi bilmektedir” olan bu yazıyı VANDEWALLE sosyal medya hesabına alıp, '50 kadar dili öğrendim/inceledim. Önce “dil bimek” kavramının tanımlanması gerekli. Bilimsel olarak bir insanın bildiği dillerin sayısını hesap etmek zor' eleştirisini getirmiş. Dünyanın en çok dilini bilen kişi olduğuna da itiraz etmiş. 1987’de Belçika çapında yapılan bir yarışmada aldığı unvan olduğunu belirtmiş. Hikaye anlatıcısının hikayesine bilim insanından “acaba?” gelmiş.
İşte o kendisi ile ilgili yazılan yazıyı bu kadar çabuk görüp, üzerinde düşünelim diyen bilim insanının “acaba?”sını cebime koymak istiyorum.
Her ne olursa olsun masadaki derin bir nefes alıp üzerine düşünmek istiyorum.
Kulağa yatkın geldiği için, çokça duyduğum için, söyleyen sesini yükselttiği için kabullenen olmak istemiyorum.
Neden, ne için, niye, hala mı? diye sormak istiyorum. Mutsuzluğun dahi tembihlenmiş olmasından sıkıldım.
Tüm olasılıklar insanla ilgili. Her neyse değişen, değişip duran, gelişen, arayan, insanla ilgili.
Duyduklarımızı çoğaltmanın, bir başkasının sabit fikrinde takılı kalmanın anlamı yok.
Toplu kabullerimiz ne çok şeyi oluşturuyor. “Acaba?” desek ne çok şey değişir. 2022 yılında “Coğrafya kader değil” Keder de coğrafyaya zincirli değil.
