Şeker pancarının tarladan sofraya yolculuğu
Amasya'nın Suluova ilçesinde 1954 yılında dönemin Başbakanı Adnan Menderes tarafından hizmete açılan Şeker Fabrikası'nda, hasat dönemiyle başlayan pancarın tarladan sofraya zahmetli yolculuğu devam ediyor.
Amasya, Samsun ve Tokat'ta bulunan 650 köydeki çiftçilerin, ekiminden 7 ay sonra toplayarak fabrikaya taşıdığı şeker pancarı, 68 yıldır çarkları dönen makinelerde 20 değişik işlemden geçiriliyor.
Her gün 6 bin ton şeker pancarının işlendiği fabrikaya yükleriyle gelen çiftçiler, ürünlerini tartıp kalite kontrol için ekspertizlere teslim ediyor. Testin ardından pancardaki şeker oranı tespit ediliyor. Laboratuvar ortamında yaklaşık 20 dakika süren işlemlerin ardından kalite ve şeker oranı belirleniyor.
Kalite ve şeker oranı tespit edildikten sonra çiftçilere teslim ettikleri ürün karşılığında alacakları ücrete ilişkin bilginin yer aldığı evrak veriliyor, ardından pancarın fabrikada şekere dönüşüm işlemi başlıyor.
Fabrikanın silolarında bekleyen şeker pancarları tazyikli suyla temizlenip su kanallarından üretim bandına taşınıyor, ot ve kök kalıntılarından da arındırıldıktan sonra yıkama teknesinde ince yıkamaya tabi tutuluyor. Pancar daha sonra kıyım bıçaklarıyla ince ince kıyılarak üretim bandındaki yolculuğuna devam ediyor.
Büyük kazanlarda işleme tabi tutulan kristalleştirilen şeker daha sonra çuvallama işleminin yapıldığı bölgeye götürülüyor.
Şeker fabrikasında üretim aşamalarının tümü, kalite kontrol işlemine tabi tutuluyor. Uygun saklama koşullarında yüzlerce yıl saklanabilen şeker kristalleri daha sonra fabrikadan satışa sunulacağı merkezlere naklediliyor.
"Yıllık 81 ton üretim hedefine ulaşacağız"
Amasya Şeker Fabrikası Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Özarslan, AA muhabirine, şekerin zahmetli yolculuğunu fabrikada yaklaşık bin personelle gerçekleştirdiklerini söyledi.
Fabrikalarının yıllık 81 bin ton şeker kotası olduğunu ve bu hedefe ulaşacaklarını ifade eden Özarslan, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Günlük 6 bin ton pancar kesimi yapmaktayız. Tabii bu kapasitemiz 1800 tonlardan, bugüne ulaştı. Şeker pancarı bizim ham maddemizdir ve dünyada da çok stratejik bir üründür. Ülkemizde de son derece önemli, stratejik bir üründür. Biz de şeker pancarının bölgemizde üretimini artırmak için büyük çaba sarf etmekteyiz. Ekimden hasada kadar çiftçilerimizi üretimin her aşamasında desteklemekteyiz. Bu üretim ekimle başlıyor malum, çiftçilerimize tohumu kendimiz veriyoruz. Gübre avansı veriyoruz, ekim avansı veriyoruz, çapa avansı veriyoruz, sulama avansı veriyoruz ve hasat döneminde hasat avansı ve süreci en son pancar bedellerinin kısa bir sürede ödenmesiyle de bu süreci tamamlıyoruz. Bu sene daha 1 kilo pancar almadan Amasya bölgemizdeki çiftçilerimize 160 milyonluk bir ödeme gerçekleştirdik. Bu ödemeleri şeker pancarı üretiminin aksaklığa uğramaması için yapıyoruz. Bizim hedefimiz bölgemizde hem pancar üretimini artırmak hem de pancarda verimi kaliteyi artırmaktır."
"Buranın sahibi çiftçidir"
Amasya Şeker Fabrikası'nın bir çiftçi kooperatifi olduğunu dile getiren Özarslan, şunları kaydetti:
"Yani buranın sahibi çiftçidir. Çiftçiler pancar üreterek de buraya destek oluyorlar. Biz bu sene pancar verimlerinden çok memnunuz, üretim çok iyi. Seneye de çiftçilerimiz daha fazla pancar ekmek istediklerini bizlere şimdiden söylüyorlar. Bu noktada da Sayın Cumhurbaşkanımıza çok teşekkür ediyoruz çünkü iyi bir pancar fiyatı açıkladı. Diğer rakip ürünlere göre bence pancar fiyatı şu an iyi seviyelerde. Bu da Sayın Cumhurbaşkanımızın şeker sektörüne, pancar üretimine gösterdiği destekten dolayı. Kendilerine biz şükranlarımızı sunuyoruz. Biz de yerelde, bölgemizde bu üretimi artırmak için gece gündüz çaba sarf ediyoruz. Biz pancar üretiminin artacağını da görüyoruz. Bu pancarın, bu şekerin ülkemizde üretilmesi gerekiyor. Bu fabrikalar bunlar için kuruldu zaten. Şekeri bir sıkıntıya mahal olmadan kendi içimizde üreteceğiz, hatta fazla da üretebiliyorsak ihracat edecek duruma inşallah geleceğiz."