Eskişehir'in geçmişten günümüze lezzetleri

Yıllarca pek çok kültürü bünyesinde barındıran Eskişehir, yemeklerde de tüm bu çeşitlilikten etkilenmiş ve hamur işlerinden et yemeklerine kadar birçok lezzet geçmişten günümüze ulaşmış. İşte Eskişehir'in en sevilen lezzetlerini ve yemek kültürünü bu haberimizde sizler için derledik.

İskendere rakip olur: "Balaban köfte"

Şehrin en ünlü ve lezzetli yemeklerinden biri olan balaban köfte, minik kareler şeklinde kesilen pidelerin kemik suyu ile ıslatılması, üzerine domatesli bir sos, yoğurt ve tereyağ gezdirilmesi ve son olarak ızgara köftelerin eklenmesiyle oluşuyor. Yolunuz bir gün Eskişehir’e düşerse mutlaka denemeniz gereken bir lezzet...

Balaban bir Kırım ismi. Dolayısıyla bu lezzet Kırım’dan göçen tatarlar tarafından Eskişehir mutfağına kazandırılmış.

Eskişehir'den uzak kalan herkesin burnunda tüten balaban köftesi, üniversiteli gençlerin de şehre aşık olma nedenlerinden bir tanesi. 

Yedikçe doyuran lezzet: "Yufkalı büryan"

Yufkalı büryan aslında Siirt ve Bitlis yörelerine ait bir yemek olarak biliniyor. Ancak zamanında Eskişehir’e göç edenler yufkalı büryanı Eskişehir yöresel lezzetlerine kazandırmış durumda. 

Kemikleriyle birlikte haşlanıp ardından kemiklerinden ayrılan bir tavuğun pirinç ve baharatlarla olan muhteşem lezzeti, yufka haline getirilen hamurların arasına saklanıp fırındaki yolculuğuna gönderiliyor. Damaklar için saklı bir cennet olan yufkalı büryan, nar gibi kızarıp fırından çıkınca bir de yanına da mis gibi bir ayran açınca tam bir ziyafete dönüşüyor.

Doğru söylemesi zor ama yemesi kolay: "Çibörek"

Genel olarak "çiğbörek" olarak bilinse de adı aslında "çibörek" olarak geçen bu lezzet, Kırım Tatarlarının Eskişehir'e en güzel katkılarından. Soğan, kıyma ve çeşitli baharatlardan oluşan karışımın hamurla enfes buluşması sonucu ortaya çıkan çiböreği, sadece kıymalı yemek zorunda da değilsiniz. Eskişehir'de hemen her restoran çiböreği çeşitli malzemelerle farklılaştırarak da sunuyor.

Bir tabak yetmez: "Kıygaşa"

Kıygaşa hamur işiyle yapılan ve daha çok pişiye benzeyen Eskişehir mutfağının önemli lezzetlerinden biridir. Farklı yörelerde pişi veya farklı isimlerle bilinen lezzet yine Kırımlılar tarafından Eskişehir mutfağına kazandırılmış. Özellikle kahvaltılarda ve özel günlerde misafir ağırlarken tercih edilen kıygaşa peynir ve çay eşliğinde damak çatlatan bir lezzete dönüşüyor.

Kıygaşa hamura şekil verilerek kızgın yağda pişiriliyor. Lezzet vermesi açısından bazen çörek otu veya lor peyniri gibi lezzetler eklenebiliyor. Hem sade hem de içli olarak yapılabilen kıygaşa Eskişehir mutfak kültürünün öne çıkan lezzetleri arasında kendine yer buluyor.

Kıygaşanın Eskişehir toplum kültüründe de özel bir yeri var. Arife, bayram veya kandil günlerinde özel olarak pişirilen kıygaşalar konu komşuya dağıtılıyor. Böylece hem komşuluk ilişkileri pekişiyor hem de herkes bu lezzetli yiyeceğin tadına varıyor.

Fırında pişer ev mis gibi kokar: "Kavurma börek"

Tatarların Eskişehir mutfak kültürüne kattığı birçok yemek ve yöresel lezzet bulunuyor. Bunlardan biri de kavurma börek çay saatlerinde, kafelerde çayın yanında veya kahvaltı eşliğinde tüketilen kavurma börek oldukça doyurucu bir lezzet. Bununla birlikte özellikle yabancı turistlerin ilgi gösterdiği kavurma börek en güzel Eskişehir’in eski tarih kokan sokaklarındaki küçük mekânlarda yapılıyor.

Kavurma börek, kıyma ve pirincin yağda kavrulup hazırlanan hamurların içine eklenmesiyle yapılır. Yarım daireler şeklinde açılan tek kişilik bol dolgulu hamurlar fırında pişirilir.

Çorba değil adeta ana yemek: Göceli tarhana

Kabuğu soyulmuş ve kırılmış buğday olan göce ile yapılan bu tarhananın içinde yok yok. Yeşil mercimek, nohut ve yoğurt gibi birbirinden sağlıklı ve besleyici malzemelerle yapılan, göcesi de eksik edilmeyen bu çorbadan bir tabak içip de karnı doymayan, hasta olup da şifa bulmayan olmadı bugüne kadar.

Açlığınızı bastırır: "Haşhaşlı gözleme"

Bir bölgeye gezmeye giden yerli veya yabancı turistlerin en çok tercih ettiği lezzetlerden biri de özellikle otantik mekânlarda eli öpülesi teyzelerin yaptığı gözlemelerdir. Eskişehir’de bu durum özellikle tarihi Odunpazarı bölgesinde görülüyor. Bölgeyi gezmek için gelen turistlerin yorulup soluklanmak istediklerinde akıllarında ilk olarak gözleme ve ayran ikilisi oluyor. Bu çerçevede Eskişehir yöresine ait Haşhaşlı gözleme sıkça tercih ediliyor.

Eskişehir'in gözdesi: "Met helvası"

Ana malzemeleri un, şeker, limon, yağ ve su olan met helvası, şehrin en meşhurlarından. İçine çeşitli kuruyemişler ya da kakao koyularak da zenginleştirilen bu nefis tatlının yapımı ise oldukça zor. Bu yüzden iyi bir met helvası yemek için evde yapmak yerine gerçek ustaların çalıştığı mekanlardan almanız iyi olacaktır.

Eskişehir'in can suyu: "Kalabak"

Eskişehir'e Atatürk sayesinde gelen bu su, o zamandan bu yana her gün zevkle içilir. Bir kez deneyince Eskişehir'e taşınmayı bile düşünebilirsiniz, öyle enfes.