Kazakların kadim geleneği: "Kartalla avcılık"

Kazakistan’da 3 bin yıllık tarihe sahip kartalla avcılık geleneği, bazı aileler sayesinde hala sürdürülüyor.

Ülkede 300’e yakın aile, kartalla avcılığı, ata mesleği olarak yaşatmaya devam ediyor.

Bunlardan biri, bu yıl Kazakistan’ın kartal avcısı seçilen Ayan Seyitcan’ın ailesi.

Seyitcan, ülkenin güneyindeki Narın köyünde yaşayan ailesiyle üç kuşaktır kartalı evcilleştirdiklerini ve ava çıkardıklarını söyledi.

Kartalla avcılığı babasından öğrendiğini anlatan Seyitcan, “Babama da dedem öğretmiş. Kendimi bildim bileli evde kartal vardı. Onları besleyerek büyüdük.” dedi.

Seyitcan, ilk önce yuvadan alınan kartalın evcilleştirildiğini daha sonra avcılık için eğitildiğini belirterek “Bir kartal avcısı yuvadan aldığı kartalını evinde büyütecek ve onu avcılığa hazırlayacak. Bu birkaç yıllık bir süreç. Kartalla avcılığı bir meslek olarak sürdürebilmen için onun tüm felsefesini daha küçükken öğrenmelisin. Bunun için bu kadim gelenek bizim gibi kartal yetiştirmeyi birkaç kuşaktır devam ettiren aileler sayesinde yaşıyor diyebilirim.” diye konuştu.

Halen babasından öğrendiği avcılık teknikleriyle yetiştirdiği Atamura isimli kartalıyla çeşitli turnuvalara katıldığını anlatan Seyitcan, “Atamura şu anda 4 yaşında ama bugüne kadar yaklaşık 10 tilki avladı.” ifadelerini kullandı.

"Kartalla avcılığın geleneksel bir spor dalı olarak gelişmesinden çok memnunum"

Nurgayıp Irısulı da kartal avcılığını nesilden nesle koruyan bir aileden geldiğini anlattı.

Irısulı, ailesinin Moğolistan’da Kazakların yoğun yaşadığı Bayan Ölgi bölgesinde yaklaşık 40 yıldır kartal avcılığı yaptığını belirtti.

Ata mesleği olarak benimsediği kartalla avcılığı çocuklarına da öğrettiğini söyleyen Irısulı, şöyle devam etti:

“Kızımı, küçüklüğünden beri yanımda kartalla avcılığa çıkarırdım. Kartal avcılığında şu anda benden daha iyi. Kendisi hakkında filmler çekildi. Bu, beni ve birkaç kuşaktır bu mesleği yaşatan ailemi gururlandırıyor.”

Irısulı, kızının yetiştirdiği kartalın av yakalama hızına göre dünyada rekor kırdığını dile getirerek “Bugüne kadar benim eğittiğim kartallardan en hızlısı 14 saniyede avını yakaladı. Kızım Ayşolpan’ın kartalı ise 5 saniyede avını alarak dünya rekoru kırdı.” dedi.

Kartalla avcılığın zamanında göçebe kültüründen gelen Kazaklar için bir yaşam ihtiyacı olduğunu aktaran Irısulı, “Artık bugünlerde buna çok ihtiyaç olmasa da bu, benliğimizi ve kültürümüzü yansıtan bir gelenektir. Onu korumalı ve yaşatmalıyız.

Kartalla avcılığın geleneksel bir spor dalı olarak gelişmesinden çok memnunum.” değerlendirmesini yaptı.