Eskişehirli çiftçi kuraklıkla yüz yüze... Farklı sulama yöntemleri için arayışa girdi

Eskişehir'de kurak geçen kış mevsiminin etkisiyle su sıkıntısı çeken çiftçiler, kapalı sulama sistemleri malzemelerini tercih etmeye başladı.

Eskişehir’de hava sıcaklıkları mevsim normalleri üzerinde seyrederken, yağış oranının önceki yıllara göre azaldığı görülüyor. Ülke genelinde baraj doluluk oranlarının azalması çiftçileri endişelendiriyor. İlkbahar mevsiminin gelişiyle birlikte tarlalarında tohumlama yapacak olan üreticiler, yağışın az olması sebebiyle toprağın suya doymadığını ve yeteri kadar nemlenmediğini düşünerek farklı sulama yöntemleri için arayışa girdi. Bu yöntemlerden en çok tercih edilen ise kapalı devre sulama sistemleri oldu.

"Maliyeti fazla geleceği için arazinin tamamı ekilemeyebiliyor"

Eskişehir’de zirai ürünlerin ticaretini yapan Ali Yücel, yağış az olunca çiftçilerin kapalı devre sulama yapmak için hazırlık yaptığını söyledi. Yer altı kuyularından çekilen suyun da azaldığını ve su çıkarabilmek için daha derine kazı yapılması gerektiğini belirten Yücel, “Kışın tarım arazileri üzerine istenildiği kadar kar yağmadı. Bu sebeple sulanacak araziye harcanacak maliyet arttı. Diyelim ki bir dönüm araziye 1 ton metreküp sulama yapacaksın, kışın kar yağmadığı ve toprak mayalanmadığı için 1 yerine 5 ton su vermek zorunda kalacaksın, bu da maliyetli olacak. Bu maliyet bazen çiftçinin ekeceği arazi büyüklüğünü de etkiliyor, 100 dönüm arazi ekecek bir çiftçi hesabını kitabını yaptığında enerji maliyeti fazla geleceği için arazinin tamamını ekmeyebiliyor. Son zamanlarda kuyularda da su azalmaya başladı, yeraltı kuyularında su olmaması en büyük sıkıntı, diplere inilmeye başlandı ve kuyuları daha da aşağı indiriyorlar. Diyelim ki bir sene önce 50 tabanca bağlanan kuyulara artık 35 tabanca falan bağlanıyor çünkü bu yıl arazilere kar yağmadı ve kurak bir dönem yaşandı. Tarım yapacak kişiler de kapalı sulama yapmak için gerekli olan malzemelere ilgi göstermeye başladı” dedi.

“Tarımda verim düşüşü başlıyor”

Bazı çiftçilerin maliyet hesaplamaları sonucu tarlalarının tamamını kullanamadığını dile getiren Ali Yücel üretimde aksaklıklar olabileceğini söyledi. Daha fazla ürün satacaklarını dile getiren Yücel, "En büyük sıkıntımız kuraklık sonucu akarsulardaki suların çekilmesi. Çiftçiler kuyulara daha çok önem vermeye başladılar hatta yetmeyince ilave kuyular da açıyorlar. Genellikle bizden sadece ek malzeme talep ediyorlar, çünkü gerekli malzemeleri devletimizden temin edebiliyorlar. Su azlığı sebebiyle damlama tekniği kullanımı artıyor ve kapalı devre kullanımı yaygınlaşıyor. Böylelikle ek malzeme talebi oluyor ve bende hep ek malzeme var. Çiftçiler yavaş yavaş bunların arayışına girdi, bu yüzden sulama yapmaya yardımcı ürünlere talep göstermeye başladı. Çiftçilerde bir tedirginlik var, kar ve yağmur az yağdığı için toprağın yeteri kadar mayalanmadığını ve suyu depolamadığını düşünüp, ekecekleri ürünlerin beslenmeyeceğinden kaygılanıyorlar. Son zamanlarda arpa ve buğday için de sulama yapılacağından bahsediliyor. Eskiden kış mevsimi karlı geçtiği için nisan ayında yağan yağmurlar harmanı idare ediyordu ama bu yıl kar ya da yağmur istenildiği kadar yağmayınca mecburen bu aylarda sulama yapmak gerekecek. Biz biraz daha fazla ürün satacağız gibi görünüyor ama çiftçilere ekonomik olarak zorluk çıkaran bu işlemlerden dolayı tarımda verim düşüşünün başlayacağını düşünüyorum” şeklinde konuştu.

Kapalı sulama sistemi nedir?

Klasik sulama yöntemleri, su kaynağının düzensiz bir şekilde araziye ulaştırılması ile yapılır. Yağışlardan elde edilen su, toprakta oluşturulan havzalarda biriktirilerek köklere sızma sağlanabilir. Ya da su kaynaklarından su boruları aracılığı ile alınan sular, manuel olarak toprağın sulanmasında kullanılır. Bu sistemler hem kaynak kullanımında hem de suyun gerekli alanlara ulaştırılmasında maliyetlidir.

Kapalı sulama sistemleri, suyun kaynaktan hedef alana kapalı bir devre aracılığı ile taşındığı yöntemlerdir. Arazinin, toprağın ve iklimin özelliklerine göre farklı yöntemler kullanılarak yapılabilir. Amaç, suyun doğrudan bitki köklerine erişmesi ve kaybın sıfırlanmasıdır.