Bakan Koca açıkladı! Salgın tedbirleri gevşetildi

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Koronavirüs Bilim Kurulu toplantısının ardından açıklamalarda bulundu. NTV'nin haberine göre, salgınla mücadelede yeni bir döneme geçildiğini söyleyen Koca beş maddelik yeni kararları duyurdu. Buna göre açık alanlarda maske zorunluluğu sona erdi. Kapalı ortamlarda da havalandırma yeterliyse ve mesafe varsa maske takmak artık şart olmayacak. HES kodu uygulaması kaldırıldı. Okullarda da iki vaka çıkması halinde sınıfların kapatılması uygulamasına artık gerek görülmediği kaydedildi.
Koronavirüs Bilim Kurulu, bugün Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, başkanlığında toplandı. Bakan Koca, toplantı sonrasında salgınla mücadelede yeni bir yol haritası açıklayacağını söyledi. 

Toplantının ardından Bakan Koca açıklamalarda bulundu. Artık salgının etkisini yitirdiğini söyleyen Koca, bakanlık tarafından alınan yeni kararları açıkladı. Açık alanlarda maske takma zorunluluğu kaldırıldı.

Koca'nın açıklamalarından satırbaşları:

"Bugün serbestlikten söz edeceğim. Şimdi her şeyi gözden geçirmenin zamanı geldi. Covid-19'un ciddiyeti fark eden ilk ülke olmuştuk. Koronavirüs Bilim Kurulu'muz hep öneriler geliştirdi, tedavi rehberleri hazırladı.  Şahsım ve sizler adına Bilim Kurulu'nun tüm üyelerine teşekkür ediyorum. Salgın sürecinde gereken tedbirlere erken başvurduk. En hızlı hareket eden ülkelerden biri olduk.  Bir süredir sizlere Covid dediğimiz hastalığın gündemde kalma vasfını kaybetmekte olduğunu söylüyorum. Türkiye'deki durumu, tüm detaylarını bilerek vardığımız bu sonucu tüm ülkelerdeki gelişmelerden dolayı da biliyoruz. 

"Mücadele bundan sonra aşıyla verilecek"

Bildiğiniz gibi ülkemizde de bazı kısıtlamalarda kalkmıştı. Karantina ve izolasyon süreleri, tarama testleri gibi birçok uygulamada daha önce değişikliğe gitti. Bu adımların isabetli olduğunu görüyoruz. Covid-19'la mücadele bundan sonra aşıyla verilecek. İki yıllık ısrarlı planlı mücadelede şimdi sıra salgını toplumsal hayatımızın hakim unsuru olmaktan çıkarmakta. Bir bakıma salgın esaretinden gerçek hayata geçmekte. Bazı serbestliklerle psikolojimizi yenilemekte. 

5 maddede salgında yeni kararlar

Bilim insanlarımızdan henüz erken diyen, bekleme taraftarı olanlar da var.

Bundan sonra:

1.Artık açık havada maske kullanmak zorunda değiliz

2. Kapalı ortamlarda havalandırma yeterliyse ve mesafe varsa maske takmak artık şart değil.

3. Yeni dönemde HES kodu uygulaması kaldırıldı. Hiçbir kurum ve kuruluşta HES kodu  kontrolü yapılamayacak.

4. Hastalık belirtesi olmayan kişilerden test istenmeyecek.

5.Okullarda 2 vaka çıkması halinde sınıfın kapanması uygulaması sona erecek.

Salgın etkisini yitirdi, somut gözle görülen gerçek budur. Salgın kelimesine eskisi kadar vurgu yapmaya gerek yoktur. Salgınla toplum olarak, kısıtlamalarla mücadele etme döneminden bireysel olarak korunma dönemine geçmeliyiz. Kişisel korunmada eğer istersek süregelen alışkalıklarımızı sürdürebiliriz. Maskeleri hayatımızdan çıkarmıyoruz. Maskeyi gerektiğinde hemen tamak üzere yanımızda taşıyoruz. Özellikle büyüklerimizle, kronik hastalarla bir aradayken maske günlük hayatımızın vazgeçilmezi olmalıdır.

TURKOVAC tüm sağlık kuruluşlarında uygulanmaya başlayacak

Sahaya verilen TURKOVAC aşısı bir milyonu geçti. Azerbeycan'da da TURKOVAC'ın faz-3 çalışmaları haftaya başlamış olacak. TURKOVAC'ı bildiğnizi gibi geçen hafta bütün hastanelerimizde uygulamaya daha yeni başladık. Gelecek haftadan itibarenden aile hekimleri dahil bütün sağlık kuruluşlarımızda başlatmak istiyoruz. Şu an Molnupiravir için bilim kurulunun önerisi 65 yaş üstü ve bağışıklığı baskılanmış kişilerin kullanması. Riskli olan hastalarımız için bu ilacın önemli olduğunu biliyoruz. Türkiye'de bu ilacı biz yerlileştirdik. Bütün illerimize de bu ilaçtan dağıtmış olduk.

Dördüncü doz uygulaması olacak mı? 

Genelde hem Sinovac, hem BioNTech, hem de TURKOVAC'ta tedarikte hiçbir problem yok. Fakat giderek Sinovac tercihinin TURKOVAC nedeniyle azaldığını gözlemliyoruz. Şu an dördüncü doz ile ilgili bilim kurulunun bir kararı olmadı ama dördüncü doz uygulaması gerekecekse daha çok riskli, bağışıklığı baskınlanmış kişiler için düşünülebilir. TURKOVAC'ın klinik çalışmaları devam ediyor. Durdurulduğu gibi bir durum söz konusu değil. 

Kararlar için İçişleri Bakanlığı genelge yayınlayacak

Covidli hastaların izolasyon süreciyle ilgili daha önce aldığımız kararlarda bir değişiklik yok. Yedinci günden sonra bir semptom yoksa karantina bitiyor.  Kararların ne zaman geçerli olacağını İçişleri Bakanlığımız genelgeyle duyuracak.  Mesafenin korunmadığı alanlarda, uçak, otobüs, tiyatro, sinema gibi sağlık kuruluşları gibi alanlarda, okulların kapalı alanları gibi yerlerde maskeleri kullanmaya devam ediyoruz. Bunun dışında kapalı alan olup mesafe korunabiliyor ise bu durumda maskeyi takmanın şart olmadığını söylüyoruz.  Herhangi bir Covid, nezle ve üst solunum yolu hastalıkları olan, semptom gösteren vatandaşlarımızın maske takması gerektiğini biliyoruz. Müzik yasağıyla ilgili de bilim kurulunun aldığı bir karar yok. Onun da yakın zamanda kalkacağı kanaatindeyim. 5-12  yaş için TURKOVAC çalışması başlattık. O çalışmanın sonuçlarına göre bu konuyu gündeme alabiliriz. 

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Covid-19 salgınında alınan yeni kararları açıkladığı konuşmasında, “Bundan sonra artık açık havada maske kullanmak zorunda değiliz. Kapalı ortamlarda havalandırma yeterliyse ve mesafe kuralına uyum gösterilebiliyorsa maske takmak artık şart değildir” dedi.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, saat 16.00’da salgınla mücadelede gelinen nokta ve kısıtlamaların tekrar değerlendirilmesi gündemiyle toplanan Koronavirüs Bilim Kurulu toplantısının ardından Bakanlık binasının toplantı salonunda korona virüs salgını kapsamında alınan yeni kararları açıkladığı bir basın açıklaması düzenledi. Koca, yaptığı konuşmada Koronavirüs Bilim Kurulu’nun çalışmaktan iftihar ettiği bir kurul olduğunun altını çizerek, “Covid-19 salgınını ciddiyetini ilk kavrayan ülkelerden biri olmuştuk. Bütün mücadelemiz aynı ciddiyet içinde devam etti. Koronavirüs Bilim Kurulumuz tıpkı bugün olduğu gibi gelişmeleri sürekli mercek altında tuttu ve öneriler geliştirdi. Tedbirleri ele alan salgınla nasıl mücadele edeceğimizi tanımlayan, tedavi rehberlerini hazırlayarak güncel gelişmelere göre sürekli güncelleyen Bilim Kurulu, çalışmaktan iftihar ettiği bir kuruldur” diye konuştu.

“Tüm dünyada belki de en hızlı hareket eden ülkelerden biri olduk”
Bilim insanları ve karar vericiler olarak salgın sürecinde gerekli tedbirlere erken başladıklarını söyleyen Bakan Koca, “Tüm dünyada belki de en hızlı hareket eden ülkelerden biri olduk. Bu açıdan bakıldığında salgın hastalığın vaka sayılarına kıyasla en az etkilediği ülkeler arasındayız. Şu anda Türkiye’de salgının toplumsal hayatı eskisine oranla çok daha az etkilediğini yeri gelmişken vurgulamak isterim. En büyük teşekkürüyse aziz milletimiz hak ediyor. Kurallara uymada, kısıtlamalara sabretmede büyük kararlılık gösteren aziz milletimize teşekkür ederim. Birlikte eşsiz bir mücadele verdik. Bir süredir sizlere kovid dediğimiz hastalığın gündemde kalma vasfını kaybetmekte olduğunu söylüyorum. Türkiye’deki durumu tüm detaylarıyla bilerek vardığımız bu sonuca dünyanın pek çok ülkesinde de varıldığını alınan kararlar neticesinde biliyoruz. Tedbirlere bizden çok geç başvuran ülkeler kısıtlamalarda büyük oranlarda vazgeçmiş durumda. Bildiğiniz gibi ülkemizde de bazı kısıtlamalar kalkmıştı. Salgının biteceğine dair somut işaretler gördüğümüzde toplumsal hayatı baskılayan şartları normalleştirecek adımları attık” cümlelerine yer verdi.

“Bundan sonra artık açık havada maske kullanmak zorunda değiliz”
Covid-19 ile mücadelenin bundan sonra aşıyla verileceğini vurgulayan Bakan Koca, salgını toplumsal hayatın hakim unsuru olmaktan sağduyulu bir şekilde çıkarmaya sıra geldiğini söyledi. Koca, korona virüs salgınında alınan kararlı şöyle sıraladı:
“Bundan sonra artık açık havada maske kullanmak zorunda değiliz. Kapalı ortamlarda havalandırma yeterliyse ve mesafe kuralına uyum gösterilebiliyorsa maske takmak artık şart değildir. Yeni dönemde HES-Kodu uygulaması kaldırıldı. Hiçbir kurum ya da kuruluşa girişte HES-Kodu kontrolü yapılmayacak. Hastalık belirtisi olmayan kişilerden test istenmeyecek. Okullarda iki vaka çıkması halinde ‘sınıfın kapatılması’ şeklindeki uygulamaya artık gerek görülmemektedir. Pozitif çıkan öğrencinin izole edilmesi yeterli bulunacak ve eğitim devam edecektir. Birbirimizin yüzünü, birbirimizin gülüşünü özledik. Az değil, 2 yıldır. Şükür ki normale dönüşün son aşamasına gelmiş bulunuyoruz ve artık biliyoruz ki yaşam tek duygu ile tek konu ile sürdürülemez. Alınan kararlar hem salgının düşüşe geçtiği realitesine dayanmakta, hem de hayatlarımızın ihtiyaç duyduğu psikolojik rehabilitasyonu amaçlamaktadır. Bu kararlar konusunda farklı değerlendirmeler yapılması mümkündür. Bizimse bakanlık olarak hepimiz adına en iyisini yapmayı, en doğru kararı vermeyi amaçladığımızdan kimsenin kuşkusu olmayacaktır.”

“Salgın etkisini yitirdi, gözle görülür gerçek budur”
Maske takmanın özellikle yaşı büyükler ve kronik hastalığı olanlarla bir aradayken vazgeçilmez olduğunu kaydeden Bakan Koca, salgının etkisini yitirdiğinin altını çizerek, “Bir kişi salgın bitmedi ya da salgın bitti dediğinde somut gerçek değişmiyor. Salgın etkisini yitirdi, gözle görülür gerçek budur. Bu sebeple salgın kelimesine eskisi kadar vurgu yapmaya gerek yoktur. Bu sebeple salgını günlük hayatın ana kriteri olmaktan çıkarmalıyız. Bundan sonra salgınla toplum olarak kısıtlamalar aracılığıyla mücadele etme döneminden hastalıktan bireysel olarak korunma aşamasına geçtiğimiz, kişisel korumada eğer istersek süregelen alışkanlıklarımızı sürdürebiliriz. Maske konusunda bence prensip şudur; maskeleri hayatımızdan çıkarmıyoruz. Maskeyi gerektiğinde hemen takmak üzere yanımızda taşıyoruz. Özellikle büyüklerimizde kronik hastalığı olanlarla bir aradayken maske günlük hayatımızın vazgeçilmezi olmalıdır” dedi.

“Tek tanısı Covid olup vefat edenlerin oranı yüzde 7.8”
Korona virüs salgınıyla ilgili grafikleri de paylaşan Bakan Koca, vefat edenlerin yüzde 92.2’sinin en az iki tanıyla vefat ettiğini belirterek, “Tek tanısı Covid olup vefat edenlerin oranı yüzde 7.8. Vefatların yüzde 92.2’sinin en az iki tanıyla vefat ettiği bu tabloda görülüyor. Hiç ek hastalığı olmayanların, yüzde 8’den bahsediyorum vefat yaş ortalaması ise 63. Yani hiç ek hastalığı olmayan vatandaşlarımızın da yaş ortalaması yine gençler olmadığını, ağırlıklı yaş grubunun 60’ın üzerindeki ortalamasının 63 olduğunu görüyoruz. 13 ayrı ek hastalığı olanların vefat yaş ortalaması ise 77. Ek hastalığı olmayan sadece kovid tanısı almış olan vatandaşlarımızın ise yaş ortalaması 63. Vefat yaş ortalaması 2021 Mayıs ayı yani Omicron’un olmadığı, Deltanın ağırlıklı olduğu dönemde yaş ortalaması 68. Omicron varyantının baskın olduğu son iki ayda ise bu yaş ortalaması 77’ye kadar yükseldiğini görmüş oluyoruz. Delta özellikle virülansı yüksek olan bir varyanttı ve genç yaş grubunu da etkileyen bir varyanttı. O dönemde yaş ortalaması 68 iken Omicron daha yaşlı daha bu anlamda ek hastalığı olan kişileri etkileyen bir varyant. O durumda da yaş ortalaması 77’ye kadar çıkmış oldu. Yaş gruplarına göre vefat oranlarına bakıldığında son ay vefat edenlerin yüzde 91.5’i 60 yaşından büyükler. Giderek yaşın ve ek hastalığın artmış olduğunu görüyoruz. Delta varyantının baskın olduğu 2021 mayıs ayında bu oran ise 71.4. Giderek bu hastaneye yatan günlük yatışların Omicron öncesi döneme geldiğini görmüş oluyoruz. Ortalama 6-7 hafta öncesine gelmiş olduğumuzu görmüş oluyoruz. Yoğun bakımlarda da benzer şekilde özellikle son iki haftada giderek günlük yatışların azaldığını ve yoğun bakımdaki günlük yatışların da önemli orana düşüşe geçtiğini ve Omicron öncesine doğru hızla bir düşüş yaşandığını gördüğünüz bir grafik” sözlerini kaydetti.

“Turkovac aşımıza sahip çıkalım”
Gazetecilerden gelen soruları yanıtlayan Bakan Koca, Turkovac aşısının tedarik ve kullanımıyla ilgili gelen soruya, “Turkovac aşısı şu an bizim sahaya verdiğimiz bir milyonu geçti ve üretim de her geçen hafta giderek artış içinde. Zannediyorum iki ay sonra aylık bir birbuçuk milyona rahat erişmiş olacağız. Cumhurbaşkanımızın Afrika ziyaretiyle Kongo’ya 130 bin Turkovac göndermiştik. Ayrıca yurt dışında Faz-3 çalışması olarak Azerbaycan’da bütün hazırlıklar tamamlandı, yakın dönemde hızla başlamış olacak, haftaya başlamış olacak. Bu hafta çıkan bir sorun yok yalnız Turkovac’ı biz önceki hafta bütün hastanelerimizde uygulamaya yeni başladık. Şimdiyse gelecek haftadan itibaren aile hekimleri dahil olmak üzere bütün sağlık kuruluşlarımızda başlatmak istiyoruz. O durumda vatandaşımızın erişimi daha kolay olacak. Bu anlamda var olan rabetin daha da artacağını tahmin ediyoruz. Turkovac aşımıza sahip çıkalım, özellikle Sinovac’ta yapılmış olan çalışmalardaki etkinliğini biz çok iyi biliyoruz. Ama sahada önümüzdeki haftalar bu aşı yapılmış olanların hastalık geçirme durumu, nasıl geçirdiğiyle ilgili verileri 2-3 hafta içerisinde paylaşmış oluruz” cevabını verdi.

“Molnupiravirin etkinliği hastaneye yatışları, vefatları en az yüzde 30 oranın azalttığını biliyoruz”
Molnupiravir ilacının etkinliği ve 65 yaş altına verilip verilmeyeceği hakkındaki soruya cevap veren Bakan Koca, “Şu an Bilim Kurulu’nun bu anlamda önerdiği özellikle 65 yaş üstü ve bağışıklığı baskılanmış olan kişilere verilme şeklinde. Bunu sahaya yaygın olarak verdik, bundan sonraki dönemde özellikle bu yaş grubu ve bağışıklığı baskılanmış kişilere verilmek üzere kullanılacak. Bunu daha alt gruba vermek şeklinde şu an Bilim Kurulu yeni bir karar almadı. Molnupiravirin etkinliği hastaneye yatışları, vefatları en az yüzde 30 oranın azalttığını biliyoruz. Dolayısıyla belli bir yaş grubu üzerinde riski olan hastalarımız için Molnupiravirin önemli olduğunu, dünyada yaygın kullanılmadığını, Amerika’da başlandı biliyorsunuz. 770 dolarlık bir ilaçtan bahsediyoruz. Türkiye’de bu ilacı biz yerlileştirdik. Bu ilaç 70’de 1 oranı maliyete kadar indirilerek üretildi ve bu ilaçtan da yaygın olarak bütün illerimize de dağıtmış olduk. Önümüzdeki dönemde vatandaşlarımızın aşı konusunda çok hassas olmaları, riskli olan yaşlı grup 65 yaş üstü vatandaşlarımızın hatırlatma asla ihmal etmemelerini, erken dönemde sempton, hastalık belirtisi gelişirse testlerini yaptırmalarını, çünkü testle pozitifse 65 yaş üstü ve riskli grup o durumda ilaca başlama imkanımız oluyor. İlaca ne kadar erken başlanırsa o kadar etkili olduğunu biliyoruz. 65 yaş üstü ve riskli grubun PCR testlerini yaptırmalarını son derece önemsiyoruz” ifadelerini kullandı.

“Sinovac tercihinin Turkovac nedeniyle çok azaldığını söyleyebiliriz”
Bakan Koca, Sinovac aşısının kullanımının ne durumda olduğuyla ilgili soruya “Genelde hem biontech hem sinovac hem turkovacla ilgili aşı tedarikinde sorunumuz yok ama Turkovac’ın devreye girmesiyle birlikte etkinliğinin bilim insanlarımız tarafından açıklanmasıyla birlikte her geçen gün sinovactan daha çok tercih edildiğini biliyoruz. Sinovac istenirse yine bir sorun yok fakat giderek Sinovac tercihinin çok azaldığını, Turkovac nedeniyle söyleyebiliriz” cevabını verirken 4’üncü doz ile ilgili soruya, “Şu an 4’üncü doz ile ilgili bir Bilim Kurulu’nun bir kararı olmadı ama 4’üncü doz uygulaması gerekecekse daha çok riskli, bağışıklığı baskılanmış olan kişiler için belki düşünülebilir ama şu an 4’üncü doz diye alınmış bir karar yok” yanıtını verdi. Bakan Koca, kovidli hastaların izolasyon süreçleriyle ilgili bir değişiklik olmadığını da ekledi.

“Mesafenin korunmadığı kapalı alanlarda maskeleri kullanmaya devam ediyoruz”
Kapalı alanlarda maske takılıp takılmayacağı hakkında bilgiler veren Sağlık Bakanı Koca, mesafenin korunmadığı kapalı alanlarda maske kullanımına devam edileceğini açıkladı. Koca, “Özellikle mesafenin korunmadığı kapalı alanlarda yani uçak, otobüs, tiyatro, sinema, sağlık kuruluşları, okulların kapalı alanları gibi alanlarda maskeleri kullanmaya devam ediyoruz. Bunun dışında kapalı alan olup mesafe korunabiliyor ise o durumda maskeyi takmanın şart olmadığını söylüyoruz. Maske hayatımızdan çıkmadı ama maskeyi artık nerede gerekiyorsa gerekli olan ortamda özellikle de büyüklerimizin riskli olanlarını korumak anlamında yanımızda taşımak gerektiğini söylüyoruz. Maske, pandemi, salgın dönemi bittikten sonra hayatımızda yeri olacak mı? Biz biliyoruz ki 2021 yılında yaygın maske kullanımıyla birlikte influenza ve benzeri üst solunum yolu enfeksiyonlarını biz Türkiye’de neredeyse görmedik. Yani maskenin faydasını gördük. Dolayısıyla pandemi sonrası dönemde de bundan böyle herhangi bir grip, nezle, kovid veya üst solunum yolu enfeksiyonu geçiren, belirtisi olan vatandaşımız bir başkasına bulaştırma potansiyeli olduğu ve başkasına bulaştırmamak için normal hayatımızda da artık maskenin takılması gerektiğini biliyoruz. Bu artık kişisel bir sorumluluk haline gelen bir durum. Bunu böyle kabul etmemiz gerektiğini kabul etmekteyiz. Müzik yasağıyla ilgili Bilim Kurulunun bu anlamda aldığı bir karar yoktur. Onun da ben yakın dönemde kalkacağı kanaatindeyim” dedi.
Türkiye’de 12 yaş altı çocuklara aşılama yapılıp yapılmayacağıyla ilgili detayları paylaşan Bakan Koca, “Özellikle Turkovac için doğrusu böyle bir çalışmayı başlattık. Ateş Kara hocam biliyor ve takip ediyor. O çalışmanın sonucuna göre gerektiğinde gündeme alalım istiyoruz” derken Prof. Dr. Ateş Kara ise, “İlk 16-18 yaş arasındaki çocuklarımızda çalışma başlattık. Bunun hemen arkasından 12-16 ve 5-12 yaş aşı çalışmalarımız da planlanıyor. Önümüzdeki dönem içerisinde de o yaş grubuna doğru çalışmalar da gelecek” notunu düştü.

“Şiddetle ilgili son 3 aydan bu yana devam eden bir çalışmamız var”
Sağlık çalışanlarına verilecek haklar ve sağlıkta şiddet konusunda atılan adımlara değinen Bakan Koca, hekimler ve sağlık çalışanlarıyla ilgili çalışmaların devam ettiğini vurguladı.
Bakan Koca, sağlık çalışanları için atılan adımları şöyle sıraladı:
“Özellikle hekimlerimiz ve sağlık çalışanlarımızla ilgili çalışmalarımız devam ediyor. Yeni değil epeydir zamandan beri bildiğiniz gibi özellikle hem özlük hakları dahil olmak üzere hem şiddet hem malpraktis cezaları gibi hem sağlık çalışma ortamlarının daha düzenli hale getirilmesi gibi birçok konuda çalışmalarımız var. Maaşlar konusuyla ilgili Hazine ve Maliye Bakanımız ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanımız ile birlikte çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Emeklilikle ilgiliyse 3600 ek göstergeyle bildiğiniz gibi bütün kamuyla ilgili genel bir çalışma söz konusu. O çalışmayla birlikte değerlendirilmiş olacak. Ama bizim buradan beklentimiz özellikle hekimlerin de hakimlere benzer şekilde emeklilikte korunması. Bu çerçevede bir gayret var. Bunun dışında şiddetle ilgili özellikle Cumhurbaşkanımızın bilgisi dahilinde Adalet Bakanımızla birlikte son 3 aydan bu yana devam eden bir çalışmamız var. Bununla ilgili bir noktaya geldiğimizi söyleyebilirim. Bu çerçevede çalışmaların bir noktaya geldiğini Cumhurbaşkanımıza da yakın zamanda bu çalışmaları sunacağımızı, arz edeceğimizi ve bunların uzun sürmeyeceğini ifade etmek istiyorum. Ayrıca 10 Mart’ta Adalet Akademisi ile birlikte özellikle sağlık çalışanlarının bugünkü haklarının özellikle korunmasıyla ilgili bir sempozyum yapılacak. Bu sempozyumda ben ve Adalet Bakanımızın birer konuşması olacak. Bu sempozyumda 3 oturum yapılacak. Yargıda da özellikle sağlıkta şiddetle malpraktizm farkındalığını sağlamak üzere o sempozyum yapılacak.”