Prof.Dr. Nabi Avcı: Önce onları eğitmemiz gerekiyor

Eskişehir Türk Ocağı’nın geleneksel perşembe sohbetlerinin son konuğu AK Parti Eskişehir Milletvekili ve Türk Dünyası Vakfı Mütevelli Heyeti Başkanı Prof. Dr. Nabi Avcı oldu. 19 Mayıs, Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı nedeniyle de gerçekleştirilen sohbette, Prof. Dr. Nabi Avcı “Gençlik ve Sosyal Medya Bağımlılığı” konuşmasında önemli tespit ve tavsiyelerde bulundu. 

"TBMM'deki komisyonda araştırdık, önemli bir rapor hazırladık"

Yarının Türkiye’sinde bugünün gençliğinin sorunlarını dikkate almanın gerekliliğine ve yapılan çalışmalara işaret ederek söze başlayan Prof. Dr. Nabi Avcı, "Çocukların ve gençlerin sosyal medya bağımlılığının sebeplerinin araştırılması; ailelerin, sivil toplum kuruluşları tarafından yapılması gerekenler gibi pek çok hususun değerlendirilmesi amacıyla Türkiye Büyük Millet Meclisi bünyesinde bir komisyon oluşturuldu. Komisyonda pek çok kesimin görüşüne başvurularak çocukların ve gençlerin sosyal medya bağımlılığı ile ilgili neler yapılması gerektiği uzun süre tartışıldı ve 2020 yılı Mayıs ayında bir rapor hazırlanarak yayınlandı. Bu raporda sosyal medya bağımlılığının en başta gelen sebeplerinden birinin yalnızlık olduğu vurgulandı. Her ne kadar raporda çocuk ve gençlerin yalnızlığının önüne geçilmesi ile ilgili bütün çevrelerin yapması gerekenler üzerinde durulmuş olsa da salgın süreci nedeniyle hepimizin evlere kapanmak zorunda kalması nedeniyle bir bakıma herkes bu raporun tam tersini yapmak, hatta tavsiye etmek zorunda kaldı" dedi. 

"Okumak, dinlemek, konuşmak ve yazmak..."

Prof. Dr. Nabi Avcı, "Bir sporcu koşu mesafesine göre hayatını düzenlemek durumundadır. Bu nedenle yüz metre koşmak isteyen bir sporcu ile maraton koşmak isteyen bir sporcu aynı antrenman sürecine veya aynı beslenme programına dâhil değildir. Benzer şekilde zihinsel donanımı yeterli olmayan birinden kendi kapasitesinin daha üzerinde bir düşünce beklemek imkânsızdır. Bu nedenle insan zihnine belirli becerilerin kazandırılması için yapmak istediğiniz şeye göre bir hazırlık süreci geçirmeniz gerekir. Okumak, dinlemek, konuşmak ve yazmak belirli egzersizler sonucunda gelişebilecek kabiliyetlerdir. Yapacağınız pratikler bu kabiliyetlerinizi geliştirir veya zayıflatır. Bir takım görsel imgeler, mesajlar üzerine kurulu sosyal medya kullanımının arttırılması insanın gerçeklikten kopmasına sebep olmaktadır. Bu da anlamayı, ifade etmeyi, konuşmayı ve yazmayı ortadan kaldırabilecek bir sonuca yol açmaktadır. Jacques Ellul’ün kaleme aldığı ve “Sözün Düşüşü” adıyla merhum Hüsamettin Arslan tarafından Türkçeye çevrilen kitapta da “sadece televizyon üzerinden Dünyaya açılan bir zihin artık söze kapanır” demektedir" dedi. 

"Bugün kritik dinleme süresi üç yaş altı çocuklarda yirmi iki saniyeye düştü"
 

Prof. Dr. Nabi Avcı, "Günümüzde anne-babaların çok daha fazla çalışır duruma gelmesi, çocuğun evde tablet, cep telefonu, bilgisayar gibi cihazlara daha fazla maruz kalır hale gelmesi Ellül’ün ifade ettiği gibi zihinleri söze kapanır hale getirmektedir. Bu bağlamda dinleme süreleri ile ilgili yapılan araştırmalarda insanların sizi dinleyebilme diliminin gittikçe azaldığı tespit edilmiştir. Kırk iki sene önce, televizyonların çok yaygın olmadığı, yazılı ve sözlü kültürün daha yaygın olduğu dönemde dinleme süresi on beş dakika idi. Ancak bugün kritik dinleme süresi üç yaş altı çocuklarda yirmi iki saniyeye düştü. Üniversitedeki bir genç üç-beş dakika aralığında sizi dinlemekte ve sonrasında artık o süreç son bularak yeni bir süreç başlamaktadır" diye konuştu. 

Prof. Dr. Nabi Avcı, "Komisyonumuzda yapılan çalışmalarda hiç kimsenin bağımlılığını engellemenin mümkün olmadığı üzerinde duruldu. Bağımlılığı ortadan kaldırabilmek için öncelikle bu durumun belirli bir seviyeye gelmesi, kişinin bağımlılığını kabul etmesi gerekir. Aksi halde herhangi bir şey yapmak mümkün değildir. Bu sebeple bir bilgilendirme seferberliği başlatılmalı, bağımlılığı ortadan kaldırmanın çok uzun bir süreç olduğu göz ardı edilmeksizin gayret sarf etmek gerekir" dedi. 

"Herkese sorumluluk düşüyor... Öncelikle anne ve babaları, sivil toplum kuruluşlarını, eğitimcilerimizi eğitmemiz gerekiyor ki, ondan sonra çocuklarımız bu ortamı tercüme edebilsinler"

Zihinsel antrenmanları uzun koşulara müsait hale getirmek gerektiğini vurgulayan Avcı şöyle devam etti: "Burada herkese, sivil toplum kuruluşlarına, ailelere, eğitimcilere sorumluluklar düşüyor. Çocuklarımıza, gençlerimize okumayı, konuşmayı ve dinlemeyi, bunun eğitimle kazanılabilir özellikler olduğunu söylemeden, hissettirmeden kazandırmalıyız. Bu bağımlılığı sadece çocuklara odaklanarak ve çocuklar üzerinden çözebileceğimizi zannedersek yanılırız. Önce anneleri, babaları, ağabeyleri, dedeleri, nineleri, öğretmenleri, hekimlerimizi ve yöneticilerimizi, mülki erkanı bu konuda eğitmemiz, yönlendirmemiz ve onlara belli programlar hazırlamamız gerekiyor ki ondan sonra çocuklarımız bu ortamı, bu iklimi kendilerinin gündelik pratiklerine tercüme edebilsinler."

"Bardağın dolu tarafından Eskişehir Türk Ocağı da var"

Prof. Dr. Nabi Avcı, "Çocuklarımıza, gençlerimize erişilebilir mesafelerde faydalanabilecekleri kitap kahveler, kütüphaneler tesis etmeliyiz. Eskişehir’deki sekiz yüz metrelik kütüphane yerine sekiz bin metrekarelik bir İl Halk Kütüphanemiz yapıldı. Burada kütüphane yetkilileri günlük okuyucu sirkülasyonunun yaklaşık üç bin kişiye ulaştığını söylediler. Gelenler içerisinde gençler olduğu gibi, emekliler ve çok küçük yaştaki çocuklarımız da bulunuyor. Ancak bu faaliyetlerin sadece devlet eliyle gerçekleştirilmesinin mümkün olmadığını da söylemeliyiz. Bardağın dolu taraflarından biri de Türk Ocakları Eskişehir Şubesine ait. Bugün saat 16’da Türk Ocakları Eskişehir Şubesinin bulunduğu konağın alt katında Dilde, Fikirde, İşte Birlik Türk Dünyası Kitap Kahvesinin açılışını yaptık. Bu mekânların gençlerle buluşturulması, yaşayan alanlara dönüştürülmesi şüphesiz yalnızlığa itilen gençleri kurtarabilecek olanaklar sunmaktadır" dedi. 

Prof. Dr. Nabi Avcı konuşmasında dinleyicilerin sorularını da yanıtladı. Türk Ocakları Şube Başkanı Prof. Dr. Nedim Ünal katılımından dolayı Prof.Dr. Nabi Avcı'ya teşekkür etti.