Sporda eril dil “Fark dille başlar”

Evde, sokakta, antrenmanda, maçta, televizyonda, gazetede ve birçok yerde sürekli maruz kaldığımız bazı kelimeler var: spor adamı, teknik adam, kız gibi oynamak, filenin sultanları, kız gibi vurma, adam adama oynamak…

Bu ifade biçimlerine “ne fark eder” diyenler de var, “çok fark eder” diyenler de…

Fark dille başlar!

Dil eşitsizlikleri yeniden üretebilir, var olan eşitsizlikle arasında da uçurumu açabilir. Çünkü dil yaşayan bir organizmadır. İnsan hayatı geliştikçe ve değiştikçe dilide değişir ve gelişir. O nedenle sporda saygı ve adil oyun istiyorsak, kullandığımız dile özen göstermek gerekir.

Evrensel bir dildir spor. Kullanılan ifadeler etkileyebilir herkesi. İşte tamda bu noktada Jean – Paul Sartre’in Çağımızın Gerçekleri kitabından kısa bir alıntı yapmak istiyorum:

“İşte masanın üzerinde bir bardak. Bu bir bardaktır, diyorum. Adını söylüyorum size. İlk bakışta bize öyle gelir ki, benim bu adlandırmam bardağın hiç umrunda değildir. Ona verdiğim ad değiştirmez onu, neyse yine odur, benim sesimin soluğu onun durumunda hiçbir değişiklik yapmamıştır. Böylece konuşmak, nesneleri, dünyayı değiştirmediğine göre yazar sorumsuzca konuşabilir.” 

Ne fark eder diyenler sorumsuzca konuşabiliyor.

‘Bardak’ dediğimiz zaman, görünüşte bir şeyi değiştirmiş olmuyorum, doğru. Aslında, ‘bardak’ dediğim zaman, onu kendim için de, başkası için de karanlıktan çıkarmış oluyorum. Ben ‘bardak’ der demez bu sözümle, ne kadar küçükten de olsa dünyanız değişmiş oluyor. O anda sizin için, biraz önce yok olan bir şey var oluyor. Adını söylememle birlikte, bardak dünyamıza katılıyor.

O halde küçükten de olsa karanlıktan çıkartıp hayatımıza yer edinmesi için üstüne basa basa:

Kadınlar için Spor ve Fiziksel Aktivite Derneğinin Spor Alanında Toplumsal Cinsiyete Duyarlı Dil Rehberi'nde dediği gibi
⦁    Dünya Kupası/Kadınlar Dünya Kupası yerine Erkekler Dünya Kupası/Kadınlar Dünya Kupası
⦁    Taraftar/Kadın taraftar yerine Erkek taraftar/Kadın Taraftar
⦁    Adam adama oynamak yerine bire bir oynamak
⦁    Gol kralı yerine en golcü oyuncu
⦁    Teknik adam yerine teknik direktör
⦁    Adam gibi oynamak yerine başarılı/iyi oynamak

Özetle; Ne fark eder yerine çok şey fark eder!

Çünkü fark dille başlar.