Hukuk Başlangıcı dersi hocamıza sadece suç işlemeye karar versem bu suç olur mu diye sormuştum. Yıl 1999’du. Birinci sınıftaydım.
Yasemin hocanın arkasından koşmuş, merdivenin başında derste anlattıkları üzerine, irade üzerine bir kaç soru sormuş sonunda da sadece suç işlemeye karar versem bu suç olur mu demiştim.
Birinden nefret etsem mesela. Söze dökülse “hakaret” olacak şeyler düşünsem.
Düşünmemeli miyim?
Düşünemez miyim?
Fikir ayrılıklarım olsa, aynı görmediklerim olsa. Aklımdan of şimdi şu da… diye geçirsem.
Bunu dile getirmiş gibi mi olurum. Düşüncelerimi susturmalı mıyım? Başka şeyler mi getirmeliyim aklıma?
Şehrimde biri. Hep nezaketli tavırları ile karşılaştığım. Net duruşlu olduğunu düşündüğüm biri. Herkese güleryüz gösterdiğini gördüğüm birinin sözlerini okudum.
Garipsedim. Nerede ne zaman yapmış bu açıklamayı diye aradım. Yok canım böyle açıklama mı olur diye bakındım. Kendi sosyal medya hesaplarına, bir kaç haber sitesine baktım. Yoktu…
Garipsemiş ama ardını arkasını merak etmemişken, bu kez gerçekten yaptığı bir “açıklamayı” okudum.
Sözleri için özür diliyordu. Evet kendisi söylemişti. Fakat sözlerin geçtiği ortamı da açıklıyordu. Toplantıya geçerken, muhabbet ederken söylemişti. Kimse bu sözleri üzerine soru sormamıştı. Olumlu olumsuz bir şey söylememiş, ne ifade etmek istiyorsunuz şimdi dememişti. Bunlar bir karşılıklı bir konuşmanın ortalarında bir yerlerde söylenmiş sözlerdi.
Yine garipsedim. Bu kez başka bir şeyi. Bu sözleri “yayma iradesini”
Bu sözler güncel bir bilgi mi içeriyordu? Bu sözler vefat eden kişinin ailesinin yüzüne karşı mı söylenmişti? Bu sözler benim/bizim duymamız için mi söylenmişti?
Kamunun, düşüncelerini kamuoyu önünde ifade etme iradesi olmayan, belli bir kaç kişi arasında kalacağını düşünen bir kişinin sözlerini duymakla nasıl bir menfaati olabilir? Bunu yaymakla kamu yararı gözetildiği söylenebilir mi?
Bu sözler, sözlerden incinebilecek kişilerin yanında söylenmemişti.
Sözleri söyleyenin bu sözlerle kamuya seslenme, düşünceyi yayma iradesi dahi yoktu. Bir kaç kişinin arasında kalacağı zannıyla söylenmişti.
Düşüncesini kamuya açıklama iradesi olmayan bir kişinin söylediklerini bağlamından kopartıp kamuya açmakta kamu yararı yoktur.
Kişilerin aklından geçenleri okuyabilseydiniz? Onlardan dolayı da suçlayacak mıydınız?
Düşüncelerimi muhataplarına iletip karşı yanı incitme iradem yoksa, aynı şekilde düşünen/düşünmeyen hiç kimseyi etkileme iradem yoksa. Düşüncelerimi kamuya açma iradem yoksa, yalnızca bu şekilde düşündüğüm için suçlayacak mıydınız?
Aklımdan geçeni okuyabilseydiniz?
Aklımdan geçenler için özür dilemek zorunda mı kalacaktım?